مجموعه‌ی مقالات سایت دانشنامه اهل‌بیت (ع) به معرفی مقاله‌های مرتبط با مداخل دانشنامه اهل‌بیت (ع) می‌پردازد. این بخش از سایت به‌مانند قسمت پایان‌نامه‌ها، به سه کلان موضوع «تاریخی»، «کلامی _ سیاسی _ اجتماعی» و «فقهی _ اخلاقی» تقسیم شده است. همان‌گونه که دانشنامه نیز به سه بخش یاد شده تقسیم شده و هر کدام از این بخش‌ها مشغول تهیه مداخل مختص خود با همکاری نویسندگان می‌باشند. یکی از زیرمجموعه‌های قسمت تاریخیِ مقالات، بخش «اهل‌بیت (ع)» بوده که به چهارده معصوم (ع) و اهل‌بیت (ع) (به شکل عام) تقسیم شده است. در این مقال بر آنیم تا بخش مقالات عنوان «امام زمان (ع)» از این مجموعه را معرفی کنیم.
به‌طور‌کلی معرفی هر مقاله در سایت دانشنامه اهل‌بیت (ع) همراه با درج نام نویسنده، نام مجله، سال و شماره انتشار آن و همچنین درج رتبه علمی مقاله است. چنان که اگر مقاله چکیده و کلیدواژه‌ای داشته باشد، در ادامه ذکر شده و علاوه بر این، امکان دریافت اصل مقاله نیز وجود دارد. همچنین آدرس اینترنتی مقاله که اثر به صورت متنی یا فایل pdf در آن وجود دارد، در معرفی مقالات لحاظ گردیده است. شایان ذکر است که تلاش بر این بوده تا مقالات به سایت خود مجلات ارجاع شود و در صورت عدم امکان به سایت‌هایی اشاره شود که ملاحظه تمام متن امکان پذیر باشد.
بنابراین در بخش «امام زمان (ع)» تعداد 20 مقاله قرار گرفته است که به 5 زیرمجموعه تقسیم شده است که عبارتند از: «امام (ع) از نگاه دیگران»، «امام (ع) و قرآن»، «سیره امام (ع)»، «غیبت و ظهور امام (ع)» و«متفرقه». از مجموع مقالات، 5 مقاله حائز رتبه علمی - پژوهشی بوده و 3 مقاله دارای رتبه علمی - ترویجی هستند. شایان ذکر است که در اینجا به تعدادی از مقالات ارزشمند این بخش اشاره می‌شود:
1. عنوان مقاله: «بررسی علل تداوم غیبت امام زمان در دوران شکوفایی دولت‌های شیعی»
نویسنده: «نعمت‌الله صفری فروشانی، مجید احمدی کچایی»
نام مجله: مشرق موعود
سال و شماره انتشار: پاییز 1392، شماره 27
چکیده
در نيمه سده‌های سوم و چهارم هجري، شيعيان با دو مسئله اساسي روبه رو شدند؛ نخست شيعيان امامي از ديدار امام خويش محروم ماندند و جريان غيبت براي امامشان پديد آمد. در عرصه سياسي نيز دولت‌هایی نوظهور در جهان اسلام به وجود آمدند که گرايش آشکاري به تشيع داشتند و بيشتر اين دولت ها بر اين گمانه تکيه داشتند که بايد باورهاي شيعيان در عرصه اجتماعي حاکم شود؛ حتي برخي از آنان آشکارا مدعي امامت امام عصر (عج) بودند. به همين دليل اين گمانه تقويت می‌شد که با توجه به تحول پديد آمده، امام شيعيان به زودي ظهور خواهد کرد و زمام حکومت را به دست خواهد گرفت. اين نظريه از آن رو بااهميت است که از جمله شرايط ظهور آن حضرت، آماده بودن دولت‌ها و ملت‌ها ذکر شده است؛ امري که به ظاهر در آن زمان فراهم شده بود، اما آن بزرگوار ظهور نکردند. از اين رو، نوشتار حاضر در پي آن است که غايب شدن امام زمان (عج) را در عصري که پديده ظهور دولت‌های قدرتمند شيعي و گسترش فکري و جغرافيايي آنان در سراسر جهان اسلام رخ نموده را بررسي کند و به اين مسئله بپردازد که چرا آن حضرت در آن زمان که به ظاهر همه شرايط به نفع شيعيان بود، از پس پرده غيبت خارج نشد. به همين دليل لازم است ابتدا فضاي سياسي آن عصر ترسيم گردد و از چگونگي ظهور و افول دولت‌های شيعي بحث شود، سپس روابط سياسي و اجتماعي دولت‌های شيعي با يکديگر مورد بررسي قرار گرفته و به انگيزه رهبران اين دولت‌ها در چگونگي دست يابي آنان به قدرت اشاره خواهد شد. همچنين به اين مهم خواهيم پرداخت که افزون بر تشتت آراي اين دولت‌ها نسبت به پديده مهدويت، انگيزه اين حکومت‌ها نيز به طور عمده فراي مذهب بوده و باورمندي آنان به پديده منجي بسيار کم رنگ بوده است.
کلید واژه‌ها
امام مهدي (عج)، شيعيان، دولت‌های شيعي، تداوم غيبت، ظهور
دریافت مقالات
برای بارگزاری متن کامل مقاله، اینجا را کلیک کنید
*****
2. عنوان مقاله: «تحلیل مقام خلیفه‌اللهی امام مهدی (ع)»
نویسنده: «فتح‌الله نجارزادگان، محمدمهدی شاهمرادی»
نام مجله: مشرق موعود
سال و شماره انتشار: زمستان 1390، شماره 20
چکیده
از احادیث متعدد فریقین درمی‌یابیم که آنان در برخی از اوصاف و مقامات حضرت مهدی (ع) (از جمله مقام خلیفةاللهی، امامت، از اهل‌بیت رسول‌الله (ص) بودن آن حضرت و ...) اتفاق‌نظر دارند. بی‌تردید مقام خلیفةاللهی امام مهدی (ع) از میان سه نوع خلافتی که در قرآن کریم یاد شده، نوع خلافت ویژه‌ای است که از ناحیۀ حق‌تعالی برای انبیا و اوصیا رقم خورده است. خداوند آنان را به‌طور خاص خلیفۀ خود در زمین قرار داد که به نوبۀ خود، والاترین نوع خلافت است. حکمت این خلافت، ظهور و بروز احکام و تدابیر الهی به دست خلیفۀ خویش در جوامع انسانی است تا قسط را در همۀ ابعاد آن برپا کند و با سیاست‌گذاری و اجرای احکام و حدود دینی، زندگی موحدانه و حیات معنوی و هدایت افراد را تأمین نماید. درک ماهیت خلیفةاللهی امام مهدی (ع) با تبیین جایگاه نهضت امام در نظام تعالیم دین حق (احیای توحید‌گرایی) امکان‌پذیر خواهد بود. افزون بر آن، احیاگری دین حق با مقام عصمت پیوند می‌خورد و بلندای مقام خلیفةاللهی امام مهدی (ع) را نمایان می‌سازد.
کلید واژه‌ها
امام مهدی (ع) ،خلیفه‌الله ،قسط ،احادیث فریقین ،خلافت
دریافت مقاله
برای بارگزاری متن کامل مقاله، اینجا را کلیک کنید
3. عنوان مقاله: «شباهت‌های امام مهدی (ع) و پیامبران الهی در قرآن»
نویسنده: «منصور پهلوان، محمدعلی مهدوی راد، فرزانه روحانی مشهدی»
نام مجله: مشرق موعود
سال و شماره انتشار: سال هفتم، بهار 1392، شماره 25
چکیده
امام مهدی (عج) تمام کنندۀ هدف انبیا، و دوران ظهور آن حضرت، دوران تحقق غایت خلقت است؛ ازاین‌رو در قرآن از ایشان به صورت‌های گوناگون یاد شده است. خداوند متعال در قرآن گاه به شکل مستقیم از آیندۀ حیات بشر بر زمین که مقارن با دوران ظهور امام مهدی (عج) است، سخن می‌گوید؛ گاه با تمثیل به پدیده‌هایی در طبیعت، جایگاه امام مهدی (عج) را تبیین می‌نماید و گاه ضمن بیان سرگذشت پیامبران الهی و اقوام پیشین، دربارۀ امام مهدی (عج) و دوران ایشان پیام‌هایی به انسان گوشزد می‌کند. به دلایل فراوان قرآنی و روایی، بسیاری از حقایق مهدوی در آیات قصص قرآن طرح شده و شباهت‌های بسیاری میان امام مهدی (عج) و پیامبران الهی وجود دارد که در این پژوهش به هشت مورد از این دلایل اشاره شده است. آنگاه با تدبّر در آیات قصص، شباهت‌هایی میان امام مهدی (عج) و پیامبران الهی استنباط شده که پنهانی بودن ولادت، طول عمر، غیبت، فتنه‌ها و ابتلائات در آستانۀ ظهور، جدا شدن بدان از نیکان دوران، عذاب بدان دوران، نجات نیکان دوران و تشکیل جامعۀ صالحان از این دست است.
کلید واژه‌ها
امام مهدی (عج)، غیبت، پنهانی بودن ولادت، طول عمر، بشارت و وعده ظهور، خلافت، استخلاف
دریافت مقاله
برای بارگزاری متن کامل مقاله، اینجا را کلیک کنید
4. عنوان مقاله: «مهدی موعود (ع) فرزند امام حسن عسکری (ع)»
نویسنده: «محمد حسن ملکی»
نام مجله: کتاب نقد
سال و شماره انتشار: پاییز و زمستان 1388، شماره 52
چکیده
نوشتار حاضر با سه رویکرد روایی، تاریخی و عقلی، به اثبات فرضیه خود «مهدی موعود (ع) فرزند امام حسن عسکری (ع)» پرداخته و در ختام مقاله، شبهات برخی معاصران در انکار مهدویت و نیز اتهام بابیه و بهائیه بر شیخ احمد احسائی و سید رشتی مبنی بر وعده ظهور و تطبیق مهدی موعود بر باب و بهاء نقل و نقد خواهد شد.
کلیدواژه‌ها
مهدی موعود (ع)، ادله روایی و عقلی و تاریخی، حیات مهدی (ع)، حجت، بابیت و بهائیت
دریافت مقاله
برای بارگزاری متن کامل مقاله، اینجا را کلیک کنید
