چکیده:
کنش‌گرایان با کنش خواندن فعل آدمی به‌جای رفتار تمایز ویژه‌ای میان انسان و حیوان قائل شدند. قصدمند بودن به‌عنوان یکی از مؤلفه‌های کنش همیشه مدنظر کنش‌گرایان بوده است؛ اما آیا می‌توان به این مؤلفه توسعه معنایی بخشید؟ در حقیقت نیت در ادبیات اسلامی را می‌توان نوعی قصدمندی خاص (الهی) دانست که در تمام کنش‌های انسان مؤمن حضور دارد. از دیگر سو باید گفت که انسان مو من که در درون خود به دنبال کسب رضای الهی است و درصدد است تا تمام کنش‌هایش مطابق با خواست خداوند باشد این نیت و عزم و اراده درونی خود را از طریق اعمالی نمادین به منصه ظهور می‌رساند. اگرچه می‌توان همه‌ی اعمال انسان مو من را به‌عنوان فعلی نمادین که نشان‌دهنده، بیانگر و در واقع نماد نیت درونی او که همان قرب الهی از طریق عمل به دستورات اوست، قلمداد نمود اما همان‌طور که در این تحقیق با بررسی افعال انسانی ظاهر شد می‌توان مفهوم شکر را در تحلیل عقلی و نقلی، جامع تمام کنش‌های انسان – مو من- دانست. پس حال می‌توان گفت که «شکر» نه‌تنها در حقیقت نماد و نشانه‌ی معنای اخلاص است بلکه افزون بر آن، رفتار شاکرانه در معارف اسلامی به‌عنوان کنشی نمادین قلمداد می‌شود که تمام حوزه‌های زندگی اجتماعی و فردی انسان مو من را درمی‌نوردد.
کلیدواژه‌ها: کنش، کنش متقابل نمادین، نیت، اخلاص، شکر.
