چکیده:
امامان معصوم (ع) همواره برای جامعه شیعیان الگو بوده و گفتار و رفتار آنان مورد اقتدا و تأسی شیعیان واقع شده است، در عرصههای سیاسی _ اجتماعی نیز این گونهاند. ازاینرو شناخت مشی و مرام سیاسی و اجتماعی آنها امری با اهمیت است. در جامعه امروز ما جایگاه حکومت، سیاست و مسائل سیاسی چنان بر فرهنگ و مسائل فرهنگی غلبه کرده است که اهمیت و جایگاه آن مغفول مانده است، پایاننامه حاضر با موضوع بررسی مشی سیاسی- اجتماعی امام علی بن الحسین (ع) تلاش میکند با بررسی شخصیت علمی و اخلاقی امام و جایگاه اجتماعی ایشان، تبیین جایگاه حکومت، سیاست، جنگ، فرهنگ، همچنین اوضاع سیاسی اجتماعی عصر امام، شخصیت حکام و مردم زمانه، موضعگیریهای امام در مقابل حکام و گروههای اجتماعی و فعالیتهای اجتماعی امام و بررسی دو نظریه که یکی فعالیت امام در عرصه سیاست را واضح و دیگری عدم فعالیت سیاسی و توجه امام به فعالیتهای فرهنگی را تأکید میکند، پس از بررسی و تبیین و تفسیر و احیاناً نقد آنها تصویری از مشی سیاسی _ اجتماعی امام زینالعابدین (ع) را ارائه دهد. روش تحقیق ما جمعآوری و بهرهگیری از منابع اصیل تاریخی و همچنین زحمات محققان گذشته است که سعی شد تا مجموعهای از دستاوردهای تحقیقی و تحلیلی آنان را کنار هم گذاشته و با جبران کم و کاستیها در نهایت به اصول کلی در مشی این امام بزرگوار دست یابیم. نتیجه چنین شد که هرچند امام موضعگیری مستقیم نظامی علیه حکومت عصر نداشتند ولی با بهرهگیری از فعالیتهای زیربنایی و به تعبیری فرهنگی سعی در بر هم زدن اوضاع اجتماعی داشتند که زمینه را برای در دست گرفتن حکومت در درازمدت را نیز فراهم مینمود.