چکیده:
پژوهش حاضر با هدف شناسایی فلسفه تربیتی حضرت زهرا (س) در زمینههای هستیشناسی، شناختشناسی و ارزششناسی و استلزامات تربیتی هر کدام انجام شده است. این پژوهش توصیفی- تحلیلی است که با روش کتابخانهای و مراجعه به کتب و منابع گوناگون که حاوی سیره نظری و تربیتی حضرت زهرا (س) بود مطالبی جمعآوری شد و با طبقهبندی موضوعات با استنتاج و استدلال مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و نتایج ذیل استخراج گردید. هستیشناسی بانوی بزرگوار اسلام به مسئله هستی یعنی خداوند بهعنوان خالق جهان هستی، مسئله جهان هستی که شامل دنیا و آخرت و ویژگیهای دنیا (مزرعه آخرت، کانون تجارت، میدان مسابقه، سرای زودگذر و ناپایدار و سرای رنجها) و اهمیت آن در ساختن آخرت، آخرت و ویژگیهای آن (سرای منتظران حقیقی، سرای شفاعت) و بهشت و جهنم آن اشاره دارد. مسئله انسان که موجودی جسمانی و روحانی و هدف آفرینش او و مسئله جبر و اختیار که موجودی مختار و مزین به قوه عقل میباشد و دارای انتخاب و حس مسئولیتپذیری است تا در جهت تقرب به خدای متعال گام بردارد. تربیت از دیدگاه حضرت فاطمه (س) انجام اعمال و رفتارهایی است که باعث پاکسازی روح انسان از رذایل و آلودگیها شود و باعث رعایت اصول تربیت که برگرفته از هدفهای آفرینش انسان است که با تعلیم و تربیت صحیح فرصت حصول آنها فراهم شود و انسان را در مسیر تعالی و تقرب به خدا پرورش دهد. معرفتشناسی در فلسفه تربیتی حضرت فاطمه (س) دربرگیرنده معرفتشناسی و ابزار شناخت (حواس، قلب، عقل و وحی)، منابع شناخت (جهان، کتاب، ولایت و تجارب پیشینیان)، موانع شناخت (شیطان، نفاق و درویی، بیماری دل، عقیده فاسد) و راههای برطرف کردن موانع (قرآن، اندرز)، روشهای آموزشی (روش سخنرانی، روش پرسش و پاسخ، روش نمایشی و روش مباحثه) و محتوای آموزشی (خداوند، پیامبر اکرم (ص) ائمه معصومین (ع) جهان و طبیعت، انسان، تاریخ و قوانین حاکم بر جامعه) است. ارزششناسی در فلسفه تربیتی بانوی اسلام که دربرگیرنده ارزشها و صفات اخلاقی مثبت (ایمان، عدالت، روزه، صبر، نماز، جهاد، امر به معروف) و صفات اخلاقی منفی (تهمت، دزدی و شرابخواری) است که مربی در عمل به ارزشها، الگوی بارز اخلاقی در جهان تعلیم و تربیت نسل آینده و پرورش فضائل نیکو و دفع رذایل اخلاقی میباشد.
کلیدواژهها:حضرت فاطمه (س)، هستیشناسی، معرفتشناسی، ارزششناسی، استلزامات تربیتی.
فصول پایاننامه:
این پژوهش در پنج فصل به بیان موضوع خود پرداخته است:
فصل اول: «کلیات پژوهش»
فصل دوم: «هستیشناسی حضرت فاطمه (س) و استلزامات تربیتی آن»
فصل سوم: «معرفتشناسی حضرت فاطمه (س) و استلزامات تربیتی آن»
فصل چهارم: «ارزششناسی حضرت فاطمه (س) و استلزامات تربیتی آن»
فصل پنجم: «نتیجهگیری، محدودیتها و پیشنهادات».