به گزارش سایت دانشنامه اهلبیت (ع) ششمین جلسه شورای علمی بخش «تاریخ و سیره اهلبیت (ع)» دانشنامه اهلبیت (ع) در تاریخ 93/03/31 با حضور آقایان: الله اکبری، سامانی و مطهری برگزار شد.
ریاست این جلسه را جناب آقای دکتر نعمت الله صفری برعهده داشت و دبیر جلسه نیز جناب آقای خیرخواه بود.
دستور جلسه
تصویب طرح مقاله «حضرت امام سجاد (ع)» و «امام زمان(ع)»؛
خلاصه مذاکرات
* در ابتدا آقای میرزایی در خصوص طرح مقاله «امام سجاد (ع)» بیان داشت که: با توجه به حوادث عاشورا تلاش من این است که نشان دهم نقش امام سجاد (ع) در حیات خود در رشد کمی و کیفی شیعه تا چه مقدار بوده است و این در حالی است که ما با مشکل نبود منابع تاریخی شیعی در این دوران مواجه هستیم؛ آن مقداری هم که از نصوص در دست است مورد وثوق اهل سنت نیست. ازاین رو ناچاریم تا با مراجعه به منابع حدیثی و رجالی از احوالات اصحاب اطلاعات را برداشت کنیم و یا به جریانهای شیعی این دوره که بی‌تأثیر از آموزه‌های شیعی نبودند توجه نماییم. توجه به میراث علمی امام سجاد به خصوص جریان فقهی امام سجاد که در اهل سنت جاافتاده از شیعه است از دیگر دغدغه‌های بنده است.
* توجه به نکات زیر توسط شورای بخش مورد تاکید قرار گرفت:
1. بررسی منابع و پیشینه تحقیق؛ که در انتهای مقاله می‌آید.
2. توجه به گزارش‌های زندگی امام با توجه به سیر تاریخ حوادث (تاریخی- موضوعی)؛
3. مواضع امام در برایر مدعیان و مخالفان؛
4. میراث علمی امام (حدیثی و فقهی) و نیز تلاش امام برای نقل سیره پیامبر (ص)؛
5. توجه امام به قیام‌های هم عصر خود؛
6. بررسی جایگاه حضرت نزد پیامبر (ص)، امامان (ع)، فرق شیعه، اهل سنت و مستشرقان؛ در همین راستا خوب است نویسنده با تسلط بر همه منابع اطلاعات خود را بر اساس منابع شیعی و سنی، زیدی و ... طرح نماید.
7. بسترشناسی عصر امام؛
8. اصلاح عناوین مشایخ امام؛
9. بحث گونه شناسانه درباره همسران، فرزندان، منزل امام در مدینه؛
10. توجه امام به تقیه؛
11. مواضع امام در خصوص فتوحات؛
12. توجه به کوفه به عنوان اولین کانون تشیع و نیز مهاجرت اشعریون به قم در دوران امام؛
13. توجه به جریانهای درون بنی هاشم در عصر امام و موضع امام در برابر این جریانها؛
14. توجه به همه منابع بخصوص منابع مطالعاتی؛
15. در این طرح بیشتر مباحث فکری مطرح‌شده و مباحث سیاسی مغفول مانده؛
16. اگر در حاق مباحث به مطلبی برخوردیم که مخالف مشهور است به صورت مستقیم بدان اشاره نشود؛ مثلا به نقل از اهل سنت بگوییم.
17. گونه شناسی احادیث امام؛
18. هرمقدار اطلاعات موجود است آورده شود و نگران زیادشدن صفحات نباشیم؛
19. توجه به اصحاب و شاگردان امام با دید جریان شناسانه؛
20. اقوال مختلف درباره وفات یا شهادت امام؛
21. بحث امامت محمد حنفیه نباید تیتر شود.
* پس از این طرح، طرح مقاله «امام مهدی (عج)» توسط آقای احمدی مطرح شد و مواردی مورد تاکید قرار گرفت:
1. بررسی منابع و پیشینه تحقیق و کارهای فراوانی که شده، در انتهای مقاله می‌آید؛
2. امام مهدی از نگاه دیگران (پیامبر و ائمه، فرق شیعه و اهل سنت ونیز مستشرقان)؛
3. آغاز بحث با مفهوم و مصداق مهدی و بررسی غیبت نگاری مناسب نیست؛
4. گاه بحث‌های مرتبط با هم در قسمت‌های مختلف طرح پراکنده‌شده؛ مثل وکالت
5. گاه عناوین تیترها با زیرمجموعه‌ها هماهنگ نیست مثل مواردی که در زیر عنوان امام مهدی و شهادت پدر ایشان آمده است؛
6. توجه به بستر شناسی حوادث؛
7. توجه بیشتر به غیبت امام با طرح اطلاعات درباره تاریخ و مکان غیبت؛
8. توجه به اخبار متفاوت درباره تولد و غیبت ایشان؛
9. باید تلاش نویسنده شناساندن مهدی شخصی تاریخی باشد. از این رو طرح مباحثی چون غیبت نگاری در دوره ائمه نیاز نیست؛
10. توجه به نظرات شیخیه درباره امام؛
11. توجه به اخبار درباره همسران و فرزندان حضرت؛
12. توجه به شبهات از جمله شبهات احمد کاتب؛
13. میراث علمی امام؛
14. توجه به القاب و زمان تأسیس آن؛
مصوبات
هردو طرح از نظر شورای گروه مورد قبول قرار گرفت. نویسندگان هر دو مقاله پس از اصلاح طرح، جهت تصویب نهایی طرح خود را به شورا تحویل دهند. طرح ارائه‌شده با تایید دو تن از اعضای شورا نهایی می‌شود.
