چکیده:

 نوشتار حاضر، به تبیین وحدت اسلامی از دیدگاه امام کاظم (ع) و امام رضا (ع) بر اساس سخنان، سیره عملی و نوع عملکرد آنان در قبال حکومت و خلیفه حاکم در زمان خویش، راهکارهای عملی برای وحدت، جلوه‌ها و نمادهای وحدت اجتماعی مسلمانان را از منظر آن‌ها تجزیه و تحلیل می‌کند. این پژوهش در چهار فصل تدوین شده است: نویسنده در فصل اوّل به بررسی مفهوم قول و سیره در لغت و اصطلاح پرداخته، اصول ثابت و متغیر سیره و حجیت سیره امام کاظم (ع) و امام رضا (ع) را درباره وحدت سیاسی و اجتماعی و ادلّه حجیت سیره آنان به‌مقتضای عصمت‌شان تبیین می‌سازد. وی همچنین به مفهوم شناسی وحدت و انواع آن پرداخته، وظایف حکومت اسلامی در ایجاد روابط با سایر کشورها و اهداف کلی در حوزه سیاست خارجی، نفی سلطه‌گری و سلطه‌پذیری، تحکیم روابط با دیگر کشورها، حفظ وحدت سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و نظامی در پرتو قرآن و نبوّت پیامبران الهی را بررسی می‌کند؛ او در فصل دوم به تبیین ابعاد وحدت در سیره و سخنان امام کاظم (ع) می‌پردازد و نمونه‌هایی از ایجاد وحدت اجتماعی، مانند انجام کارهای خیر برای مردم، تأمین معیشت آنان و همچنین مصداق‌هایی از برقراری وحدت سیاسی توسّط امام کاظم (ع)، همچون: مبارزه با کج‌فهمی‌ها و تعصبات مذهبی، مبارزه علمی، مبارزه با انحراف‌های مذهبی و دین و تصحیح ایمان مردم را ذکر می‌کند؛ در فصل سوم نیز با اشاره به نمونه‌هایی از وحدت اسلامی در سیره و سخنان امام رضا (ع) و گفتارها و رفتارهای وحدت‌آفرین آن امام را به تصویر می‌کشد. مدح خلیفه توسّط امام رضا (ع) بیان و تأکید آن حضرت بر مشترکات دینی، پرهیز از تشتّت امّت اسلام، حضور در جماعت مسلمانان و مجالس آنان و ... از جمله مصداق‌های سیره وحدت‌بخش امام رضا (ع) است که نویسنده آن‌ها را نَقل می‌کند؛ فصل چهارم نیز به آفات موانع و آسیب‌های وحدت اسلامی، اعم از آسیب‌های بیرونی و درونی اختصاص دارد.

 کلیدواژه‌ها:امام کاظم (ع)، امام رضا (ع)، وحدت، سیره عملی، حکومت، خلافت، همبستگی اجتماعی.

 منبع: سایت جامعه المصطفی العالمیه

نوشتن دیدگاه