چکیده:
بنیهاشم، خانواده پیامبر (ص) و خاندانی از قبیله قریش بودند که در زمان جاهلیت از جایگاه برجستهای برخوردار بودند. با بعثت پیامبر بنیهاشم در تحولات صدر اسلام نیز نقش مهمی را به عهده گرفتند. در راستای شناخت بیشتر نقش بنیهاشم در زمان پیامبر این پژوهش درصدد پاسخ دادن به این پرسش است که: «بنیهاشم در امر رسالت پیامبر گرامی اسلام چه نقشهایی ایفا نمودند؟ چرا؟» پاسخ این پرسش بر این فرض قرار گرفت: «بنیهاشم بر اساس اعتقاد و باور دینی به رسالت و شخصیت پیامبر (ص) در ساختار سیاسی _ اجتماعی صدر اسلام، نقش سیاسی، فرهنگی و اقتصادی برجستهای را در حمایت و دفاع از پیامبر گرامی اسلام (ص) و تلاش برای ترویج فرهنگ اسلامی بر عهدهدار بودند.» در متن پژوهش با توجه به مفهوم نقش در فصل مربوط به چارچوب نظری، از نظریه کارکردگرایی ساختاری تالکوت پارسونز استفاده شد. پس از آن، فصلی به بررسی شناخت ساختار و پیشینه بنیهاشم اختصاص یافته است. با شناسایی افراد این خاندان به بررسی نقش برجسته آنها در تحولات دوران مکی و مدنی پرداخته میشود. آنها متناسب با شرایط دوران مکه و مدینه، همه گونه حمایتی از پیامبر به عمل آوردند؛ در دوران مکی، در سختیهای شعب، هجرت به حبشه، لیلة المبیت و هر موقعیت مهم دیگری، از پیامبر حمایت و دفاع نمودند. در دوران مدنی نیز در مناصب فرماندهی سپاه، مشاوره، انجام امور اقتصادی، مذهبی و...، متناسب و همگام با حاکمیت اسلامی، در مسائل کلان سیاسی، فرهنگی و اقتصادی، نقش مهمی ایفا نمودند. همه این مقولات جایگاه بنیهاشم را در تحولات صدر اسلام، منحصربهفرد و مهمتر مینماید.