w w w . a h l e b a i t p e d i a .com
دانشنامه اهل بیت
حدیث

اولین نشست الهیات نوین اسلامی در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، قطب تعمیق ایمان و باورهای دینی با سخنرانی حجت الاسلام و المسلمین دکتر سبحانی رئیس محترم قطب تعمیق و مدیر محترم بخش کلام و اندیشه سیاسی اجتماعی دانشنامه اهل بیت علیهم السلام دوشنبه دوم تیرماه 99برگزار شد.

به جهت اهمیت چالش های بیان شده در پیش روی الهیات امروزین و توجه هر چه بیشتر نویسندگان محترم دانشنامه اهل بیت علیهم السلام به موضوع مدخل نویسی، خلاصی از این چالش ها که در سخنان جناب دکتر سبحانی تبیین شد تقدیم می شود:

1) وجود آشفتگی و چندگانگی در الهیات شیعی(کلام امامیه):
گفتمان های فلسفی، اعتزالی، عرفانی و غیرو زیادی وجود دارد که تشخیص کلام امامیه در بین گفتمان ها را با دشوار مواجه کرده است. در حقیقت یک الهیات و کلام روشن تعریف شده نداریم. متاسفانه این چندگانگی ها به اندازه ای است که حتی تفکر غیر امامی و غیر اسلامی می توانند از درون میراث علمی شیعی مستند پیدا می کند. البته از اختلاف نمی توان دوری کرد ولی تفسیر ها باید یک سو باشد و در بنیادهای اعتقادی نباید اختلاف اساسی باشد به طوری که مستند خیلی از منحرفان در دین شود.

2) دور شدن از منابع وحیانی:
الهیات موجود که همان الهیات کلامی است به لحاظ ساختار و مفهوم به تدریج از درون مایه منابع وحیانی دور شده است. با مراجعه به بسیاری از دانش هایی که پسوند اسلامی دارند مشاهده می شود که منابع مستند آنها هیچ ارتباطی با منابع وحیانی ندارد و صرفا به جهت ارائه در جامعه اسلامی یا ارائه از شخصیت اسلامی، منسوب به اسلام شده است.

3) سوق پیدا کردن به سمت الهیات جدلی و انحصار در مدافعه گرایانه:
متاسفانه امروزه به جای نشان دادن نکته های تازه و دست آوردهای کلامی از منابع دینی (عقل و وحی) درگیر اختلاف ها شده ایم و بیشتر به دنبال نکته گیری از طرف مقابل هستیم. مدافعه در الهیات و کلام لازم است ولی نباید در آن منحصر شود و از اصل تبیین مبانی دینی باز ماند.

4) انتزاهی شدن و ذهنی شدن الهیات و کلام:
جامعه اسلامی به جایی کشانده شده که الهیات و عقیده پژوهی در تفکر مسلمین یعنی بررسی انتزاعی ترین مفاهیم و قواعد. متاسفانه امروزه الهیات ما و کلام ما کاری به جامعه اسلامی ندارد در حالی که یکی از رسالت های الهیات، حضور در جمع و در تاریخ است و سنتهایی که قرآن کریم بیان می کند ارتباط زیادی به جامعه اسلامی و تمدن ها دارد.

5) عدم پاسخ گویی به پرسش های بنیادین بشر و پرسش های عصر:
الهیات باید بتواند به سولات اساسی پاسخ دهد. (مثل سوال از چیستی انسان، سرشت انسان، بحث جبر واختیار، تفویض،و....). متاسفانه دانش های مختلف اسلامی از اخلاق گرفته تا دیگر دانش ها، از الهیات دینی فاصله گرفته اند.
عصر مدرن با شعار اصلاح اجتماعی آغاز شده است ولی چه اندازه بر اساس منابع دینی بوده است و با کدام الهیات دینی ارتباط داشته است؟ مقوله اصلاح اجتماعی اگر در دستور کار تفکر الهیات شیعه قرار نگیرد فراموش می شود.

6) عدم تبیین روشن برای تاریخ آینده:
تفاسیر مختلف برای الگوهای پیشرفت حتی در مورد مهدویت از مشکلات و چالش های اساسی در بین دانشمندان علوم دینی است.

 

  دانلود خلاصه جلسه درآمدی بر الهیات نوین اسلامی (1)

نوشتن دیدگاه


تصویر امنیتی
تصویر امنیتی جدید