چکیده:

 خاندان صلیحی در فاصله سالهای 439 تا 532 ه.ق. بر یمن حکم راندند. در طی حکمرانی صلیحیون در یمن و نواحی اطراف آن، مذهب اسماعیلیه به شکل گسترده‌ای، انتشار یافت. علی بن محمد صلیحی، اساس کار خود را بر روابط دوستانه با حکومت فاطمیان قرار داد. پس از وی پسرش، ملک مکرم، همچنان خود را تابع خلفای فاطمی می‌خواند. روابط دوستانه دو دولت، پس از مرگ المستنصر تا دوره ملکه حرّه ادامه یافت، اما دیری نپایید که با شقاق اسماعیلیان مستعلوی در مصر به دو شاخه، طیّبی و حافظی، و با جانب‌داری ملکه حرّه از امامت طیّب، یمن از خلافت مصر جدا شد و ملکه به‌طور مستقل به‌عنوان نایب امام مستور (طیّب)، عهده‌دار دعوت طیّبی در مناطق جنوبی شبه‌جزیره عربی شد. این پایان‌نامه می‌کوشد تا با بررسی روابط سیاسی میان صلیحیان و فاطمیان، به دو پرسش اصلی پاسخ دهد:1-علت استحکام روابط سیاسی صلیحیان و فاطمیان چه بود؟2- نتیجه موضع‌گیری ملکه سیده حرّه، در مسأله امامت طیّب چه بود؟ فرضیاتی که برای این سؤالات مطرح شد بدین قرار است:1-1: علت استحکام روابط سیاسی صلیحیان و فاطمیان، تبعیت بی‌چون‌وچرای داعیان صلیحی از خلفای فاطمی بود.2-1: تأیید و حمایت خلفای فاطمی از صلیحیون در استحکام روابط دو دولت مؤثر بود.2: موضع‌گیری صریح ملکه حرّه در پذیرش امامت طیّب، منجر به تیرگی و قطع روابط سیاسی میان صلیحیان و فاطمیان شد، و همین امر به استقلال سیاسی صلیحیان انجامید. از آنجاکه روش این پژوهش توصیفی-تحلیلی است، با تجزیه و تحلیل داده‌های تاریخی، فرضیه‌های سابق به آزمون گذاشته شد و این نتیجه حاصل شد که تا دوران خلافت الآمر، صلیحیان از خلفای فاطمی تبعیت تام داشته و در ازای آن مورد تأیید ایشان قرارمی گرفتند. بعد از مرگ الآمر با حمایت ملکه حرّه از خلافت طیّب، اسماعیلیان یمن راه خود را از خلافت مصر جدا نموده و ریاست دعوت طیّبی را به دست گرفتند.

فصول پایان‌نامه:

پژوهش حاضر در پنج فصل ارائه شده است:
فصل اول: «مبانی پژوهش»
* مسئله پژوهش
* پرسش‌های پژوهش
* فرضیات پژوهش
* تعریف واژگان
* بررسی و نقد پیشینه
* بررسی و نقد منابع
* روش پژوهش
* اهداف و ضرورت
فصل دوم: «عصر دعوت: (نخستین دولت اسماعیلیه در یمن)»
* وضعیت سیاسی-مذهبی یمن قبل از ورود داعیان اسماعیلی
* اهمیت یمن نزد حسین بن احمد، امام مستور اسماعیلی
* ورود داعیان اسماعیلی به یمن
* (عصر دعوت): تأسیس نخستین دولت اسماعیلیه در یمن
فصل سوم: «عصر داعیان حکومت‌گر»
* دومین دولت اسماعیلیه در یمن
وضعیت یمن مقارن روی کار آمدن صلیحیان
حیات سیاسی علی بن محمد صلیحی
ازدواج علی بن محمد صلیحی
زمینه‌های قدرت گیری علی بن محمد صلیحی
آغاز قیام علی بن محمد صلیحی
مرگ علی بن محمد صلیحی
ویژگی‌های علی صلیحی
اقدامات ملک مکرم پس از رسیدن به حکومت
انتهای عمر ملک مکرم
ویژگی‌های ملک مکرم
حاکمیت ملک سیده حرّه دختر احمد (477- 532 ه. ق)
ازدواج سیاسی ملکه سیده حرّه با ملک مکرم
اقدامات سیاسی ملکه سیده حرّه
دعوت فاطمی در یمن
وفات ملکه سیده حرّه
فصل چهارم: «روابط سیاسی صلیحیان یمن و فاطمیان مصر»
* بررسی روابط سیاسی صلیحیان یمن و فاطمیان مصر
بررسی وضعیت روابط سیاسی یمن و مصر در عهد ملک علی صلیحی
  بررسی وضعیت روابط سیاسی یمن و مصر در عهد ملک مکرم
  بررسی وضعیت روابط سیاسی یمن و مصر در عهد ملکه حرّه
فصل پنجم: «نتایج مناسبات صلیحیون یمن و فاطمیان»
* بررسی روابط فرهنگی صلیحیون یمن و فاطمیان
* نفوذ صلیحیون به خارج از مرزهای یمن
نتیجه.

نوشتن دیدگاه