چکیده:

 این پایان‌نامه تحت عنوان «دلایل و انگیزه‌های انعقاد صلح امام حسن (ع) با معاویه بن ابی‌سفیان» در یك مقدمه و پنج فصل تنظیم شده است. ائمه‌ی معصومین (ع) همگی نور واحد بوده و در مقام معنوی بر یكدیگر برتری ندارند و اگر تفاوتی در ظاهر عملكرد امامان معصوم مشاهده می‌شود، به علت تفاوت در ویژگی‌های فردی است، نه مقام نورانیت ایشان، به عبارتی با شرایط زمان و مكان لازم می‌شود تا امامان عملكرد خاص و به‌ظاهر متفاوت در زمان امامت خود نشان دهند. در این رساله به ابعاد گوناگون شخصیت، زندگی و اخلاق دومین امام شیعیان جهان و نشان دادن ارزش‌های والای انسانی او كه خداوند در وجود امام (ع) به ودیعت نهاده و آن منشأ تحولاتی در جامعه و افراد بشر شده است، می‌پردازیم. در بخش دیگر، به شخصیت، فضیلت‌ها، ایثار و كرامات امام حسن (ع) و زندگی سیاسی ایشان در عصر خلفای راشدین پرداخته شده و همچنین در خصوص خلفای بنی‌امیه و اختلاف آن با خلفای راشدین، معرفی چهره‌ی زور و تزویر معاویه صحبت شده است. مهم‌ترین‌ بخش زندگی امام حسن مجتبی (ع)، ماجرای صلح او با معاویه می‌باشد و همچنین دلیل‌های عقلی كه سیمای این صلح را روشن می‌كند و اینكه پذیرش صلح، تنها برای مصلحت امت، جلوگیری از خونریزی حفظ جان یاران واقعی امام و حفظ ارزش‌های الهی می‌باشد؛ و نیز اینكه این روش را امام حسن (ع)، از صلح حدیبیه برگرفته كه سیاستی از یادگار جدش رسول خدا (ص) بود، پس این صلح، زمینه‌ساز قیام عاشورا شد و قیام عاشورا قبل از آنكه حماسه‌ی حسینی باشد، حماسه‌ی حسنی است. امام حسن (ع) كه خود در میدان جنگ قهرمانی كم‌نظیر بوده، در صحنه‌ی صلح نیز قهرمان‌ترین مصلح بود.

نوشتن دیدگاه