بخشی از مقاله:

"گرچه اینگونه روایات وجود دارد ولی متأسفانه نمیتواند بنحوی که مورد نظر این دسته است مورد استفاده قرار گیرد زیرا روایات حاکی از این‌ هستند که قبل از فتح سواد خلیفه وعده‌هائی بصورت اقطاع به بعضی از افراد و قبائل داده بوده است‌31و پس از تصمیم بر عدم تقسیم درصدد جلب رضایت و صرفنظر کردن آنان از اراضی اقطاعی خود برمی‌آید، نه آنکه آنها را راضی کند تا از حقی که بعنوان غنیمت بآنان تعلق گرفته‌ صرفنظر نمایند. این دستور عمر بن عبد العزیز،بعلت شکایتی بود که پیوسته از طرف ذمیان مسلمان شده بخلیفه میرسید و ظاهرا نویسندگان نامهء فوق هم‌ از همان افراد بوده‌اند و تقاضای تبدیل جزیهء اراضی خود به عشر داشته‌اند و برای اینکه به عمر نشان دهند مالیاتی که آنها می‌پردازند از آن نوعی‌ نیست که بتواند با اسلام هم باقی بماند،بلکه از نوعی است که بموجب‌ قرارداد و قانون جزیه تعهد کرده‌اند،آن را بصورت جزیهء اراضی بعمر عرضه میکنند و در حقیقت با بکار بردن کلمهء جزیه با اراضی،هم وضع‌ خود را از نظر نوع قرارداد روشن نموده‌اند و هم نشان داده‌اند که مالیاتی‌ (48)-بلاذری،فتوح البلدان 27؛ابو یعلی،الاحکام السلطانیه،199. ظاهرا آقای الدوری تصور کرده‌اند که آنچه اهالی سواد میپرداخته‌اند فقط خراج‌ اراضی بوده است که شریک فقیه معروف از آن بجزیه تعبیر و در حکم‌ بخراج عبد الخراج تشبیه کرده است و بهمین جهت هم آنرا بعنوان‌ یکی از موارد مورد استناد خود برای عدم تمایز بین جزیه و خراج ذکر نموده‌اند؛در حالیکه با توجه به توضیح زیر مشاهده میشود که کلمهء جزیه‌ در این مورد بمعنی خودش بکار رفته و هیچ ارتباطی با خراج ندارد."

کلید واژه:

خراج ، جزیه ، اسلام ، اهل ذمه ، مالیات ، محاربین ، ماوردی ، قرارداد ، درآمد ، سواد

 دانلود مقاله: تحقیقی درباره خراج

نوشتن دیدگاه