چکیده
صبر، یکی از مقامات عرفانی و از بنیانهای اساسی سیر و سلوک عارفانه است. در قرآن کریم، 104 بار از صبر و متعلقات آن سخن گفته شده است. رسول اکرم(ص) نیز صبر را یکی از دو قاعدة ایمان دانستهاند. عارفان، با تأسی به کلام وحی و سیرة نبوی، برای طی مراحل سلوک، رسیدن به مقام صبر و تمکّن در آن را امری ضروری و لازم دانستهاند و هر یک تعریفی برای صبر ذکر کردهاند. برخی از مهمترین انواع صبر در این متون عبارتند از: صبر بر مصیبت، معصیت، فراخی نعمت، صبر ستوده و ناستوده، صبر عابدان، محبان و زاهدان، صبر مکتسب و غیرمکتسب، صبر با خدا، صبر از خدا و صبر برای خدا. عرفا صبر را هدیه و عنایت الهی به انبیا و اولیا دانسته آن را یکی از مقامات نامیدهاند. این پژوهش که به روش تحلیلی- توصیفی صورت گرفته، بر آن است تا بر اساس امهات متون نثر عرفانی فارسی، ضمن بیان تلقی عرفا از مفهوم صبر انواع و مراتب آن را از منظر آنان تبیین نماید.
کلیدواژهها
صبر؛ نثر عرفانی؛ مقام؛ عرفان اسلامی
دانلود مقاله انواع و مراتب صبر در متون منثور عرفانی