بخشی از مقاله:
در مورد مدعای مرحوم نائینی به این نکته نیز باید اشاره کرد اگر چه طبق مضمون روایت، سمره ضمن آنکه بدون اذن و سر زده وارد ملک انصاری شده و حتی با نگاههای خائنانه به اهل و عیال مرد انصاری موجب اذیت و آزار وی و خانوادهاش میگردیده لکن از این مطلب چنین بر نمیآید که از ضرار و مضار چنین معنایی استفاده شود و برای استفاده چنین معنایی میبایست موارد دیگری در احادیث و لسان اهل لغت یافت شود که بدین معنا استعمال شده باشد و حضرت امام(قده)میفرمایند چنین استعمالی با بررسی و تتبع در لغت و کتاب و حدیث یافت نشده است. در نهایت مرحوم نائینی جهت حل مشکل مسئله مزبور(تعارض ضررین)جواز تصرف مالک را در دو صورت تضرر و عدم منفعت مالک که نظریه مشهور فقهاء میباشد از طریق قاعده امتنان پاسخ میدهند بدین تعبیر:از آنجا که حدیث شریف در مقام امتنان بر امت وارد شده لذا مواردی را که منافات با امتنان دارد شامل نخواهد شد بدین صورت که اگر چه قاعده سلطنت محکوم قاعده ضرر منفی است لکن چنانچه این حکومت موجب تضرر مالک گردد از آنجا که خلاف امتنان خواهد بود از دایره شمول حدیث شریف خارج میگردد و تحدید سلطنت مالک تا جایی است که ضرری متوجه وی نگردد."
کلید واژه های:
ضرر ، نفی ، ضرار ، قاعده ، حکم ، اضرار ، حدیث ، لا ضرر ، روایت ، امام