چکیده
انصار از عناصر اصلی مسلمین و اهرمهای قدرت در صدر اسلام بودند. آنان در وقایع بعد از سقیفه کنار امام علی(ع) قرار گرفته و در حوادث مهم آن زمان ایشان را یاری دادند، با این حال برخی از انصار از جمله بشیر بن سعد خزرجی و فرزندش نعمان بن بشیر والی کوفه در آستانه قیام امام حسین(ع)، موضع متفاوتی در پیش گرفتند. این پژوهش با روشی توصیفی- تحلیلی به بررسی عملکرد نعمان بن بشیر در مواجهه با کوفیان و حامیان امام حسین(ع) پرداخته است. یافتههای پژوهش نشان میدهد نعمان بن بشیر رفتاری دوگانه، مبهم و گاه متضاد دربرخورد با حوادث مختلف دوران حیات سیاسیاش داشتهاست. وی در جریان ورود مسلم بن عقیل به کوفه نیز با وجود عدم تمایل به خاندان علی(ع)، در مقابل کوفیان موضع قاطعی اتخاذ نکرد و برای آرام کردن جو سیاسی تنها به ایراد خطبه اکتفا کرد. محتوای این خطبه نشان میدهد تساهل یا تعلل رفتاری او از یکسو ریشه در وضعیت انصار پس از پیامبر(ص) و تعصبات قبیلهای و از سوی دیگر ریشه در منفعتطلبی شخصی و تمایل او به کسب قدرت داشت.
واژه های کلیدی: انصار، بشیر بن سعد، قیام عاشورا، مسلم بن عقیل، نعمان بن بشیر