چکیده:
نوشتار حاضر به تشریح دیدگاههای فقهی فقهای شیعه و اهل سنت در احکام غنا و موسیقی حرام و مصادیق حرام و مجاز آن میپردازد و استثناهای غنا از منظر فقه امامیه و مذاهب اربعه اهل سنت را بیان میکند. نویسنده نخست تفسیری از مفهوم غنا در لغت، اصطلاح، فرهنگ قرآن و روایات ارائه داده، سپس تفاوت غنا با موسیقی و صدای مطرب و مرجع و مصادیق غنا را بررسی و دیدگاههای مختلف در مصداق غنا را تحلیل میکند. آنگاه اقوال فقهای شیعه را در زمینه حکم شرعی غنا منعکس ساخته و دو دسته از فقها، یعنی یک دسته که قائل به حرمت ذاتی غنا هستند، همراه با ادله قرآنی، روایی و اجماع آنان و همچنین گروهی دیگر که قائل به عدم حرمت ذاتی غنا هستند، همراه با دلیلهایشان ذکر میکند. سپس دیدگاههای فقهای اهل سنت (مذاهب چهارگانه) را بررسی و قائلین به حرمت ذاتی و عدم حرمت ذاتی غنا را تشریح کرده و آرای ائمه مذاهب چهارگانه را شرح میدهد. در فصول بعدی این نوشتار، موارد استثنای غنا از منظر فقهای شیعه و اهل سنت و موارد اجماعی جواز آن مانند غنا در مجالس جشن و عروسیها، غنا در قرائت قرآن بررسی گردیده و ادله آنها نیز از لحاظ فقهی تحلیل میشود. نویسنده همچنین جواز «حداء» یعنی خواندن آواز با صدای دلنشین را از منظر فقهای فریقین، امری قطعی تلقی کرده است. وی در پایان نوشتار حاضر به صورت اختصاصی نظریات فقهای شیعه را بر جواز غنا در مراثی امام حسین (ع) مطرح کرده و مراثی آن حضرت و استفاده از آلات موسیقی را موضوعاً از حکم غنا خارج دانسته و آثار و نتایج منفی نفسانی آن را نیز از دیدگاه فقهای اهل سنت مطرح میسازد.
توضیحات بیشتر:
فصول پایاننامه:
این تحقیق در پنج فصل ارائه شده است:
فصل اول: «ماهیت غنا»
فصل دوم: «انظار فقها شیعه در حکم غنا»
* قائلین به حرمت ذاتی غنا
* قائلین به عدم حرمت ذاتی غنا
فصل سوم: «انظار فقها سنی در حکم غنا»
* قائلین به حرمت ذاتی غنا
* قائلین به عدم حرمت ذاتی غنا
فصل چهارم: «موارد جواز غنا نزد فقهای شیعه و سنی»
* موارد اتفاقی بین شیعه و سنی در جواز غنا
فصل پنجم: «موارد اختصاصی مذهب تشیع و اهل سنت»
* موارد جواز غنا نزد فقهای شیعه فقط
* موارد جواز غنا نزد فقهای اهل سنت.