عنوان کامل پایاننامه
«بررسی جرم ارتداد در حقوق کیفری ایران و فقه اسلامی با نگاهی به قانون مجازات اسلامی جدید»
چکیده
ارتداد در لغت به معنای بازگشت و رجوع چیزی است، در اصطلاح به معنی کفر بعد از اسلام است. مرتد به ملی و فطری تقسیم میشود. آزادی فکر یکی از اصول مسلم اسلام است و در آیات متعدد قرآن کریم و در روایات معصومین (ع) به اثبات رسیده است. ارتداد با آزادی عقیده، دین و مذهب منافات ندارد، در پیش از اسلام نیز برای مرتد مجازات در نظر گرفته شده است، در قانون مجازات اسلامی قدیم ماده 513 آن و قانون مجازات اسلامی جدید مواد 262 و 263 به تعیین مجازات ساب النبی پرداخته است. در قانون جدید فقط به مجازات ساب النبی بسنده کرده است و مصادیق مرتد را مشخص نکرده است. رویه قضائی نیز متأثر از فقه و قانون مجازات اسلامی به تعیین نوع مجازات و اقدام برای مجازات پرداخته است. فقهای اسلامی در نوع مجازات ارتداد با یکدیگر اختلاف دارند از مجازات اعدام بر اساس برداشت از احادیث خاص گرفته تا عدم مجازات تا زمانی که بر علیه جامعه مسلمانان اقدامی نکند. اکثریت دانشمندان اسلامی از نظریه اول پیروی میکنند که مجازات ارتداد مرگ و یا زندانی شدن تا زمان توبه میباشد با توجه به نظر حقوقدانان جهان و اعلامیه جهانی حقوق بشر مواد 18، 19 و 29 آن، مجازات مرتد هیچ منافاتی با حقوق بشر ندارد، اسباب ارتداد شامل کفر، نمایه کفرآمیز، انکار الوهیت خداوند، انکار رسالت نبی اکرم، انکار معاد، انکار ضروریات دین و انکار ضروریات مذهب میباشد. توهین به مقدسات قرآن کریم، دشنام به پیامبر اکرم (ص) و یا ائمه معصومین در زمره ارتداد است. مرتد اموالش بین ورثهاش تقسیم میشود، همسرش از وی جدا میشود، ولایتش بر فرزندانش از بین میرود. در نهایت مجازات شخص مرتد قتل است، استتابه در مورد مرتد ملی و زن انجام میشود و مرتد فطری توبه داده نمیشود.
کلیدواژهها: ارتداد، ضرورات دین، انکار دین، مرتد ملی، مرتد فطری.
فصول پایاننامه:
این تحقیق در سه فصل نگارش شده است:
فصل نخست: «مفاهیم، پیشینه و مبانی ارتداد»
* بخش نخست: مفاهیم و پیشینه ارتداد
مبحث اول: مفاهیم مقدماتی
مبحث دوم: سابقه ارتداد
* بخش دوم: مبانی فقهی ارتداد
مبحث اول: مبانی فقهی ارتداد
مبحث دوم: مبانی حقوقی ارتداد
فصل دوم: «اسباب و احکام ارتداد»
* بخش نخست: اسباب ارتداد
مبحث اول: اسباب مستقل ارتداد
مبحث دوم: اسباب غیرمستقل ارتداد
* بخش دوم: احکام ارتداد
مبحث اول: احکام حقوقی ارتداد
مبحث دوم: احکام کیفری ارتداد
فصل سوم: «نتیجهگیری و پیشنهادات».