چکیده:

 در این رساله به بررسی برابری جنسیت و دین که دو شرط از شرایط قصاص نفس می‌باشند پرداخته شده است. منظور از برابری دین این است که قاتل و مقتول باید در شرط دین با هم برابر باشند تا قصاص صورت گیرد بر اساس این شرط مسلمان به واسطه کشتن کافر، کشته نمی‌شود؛ اما اگر مقتول کافر ذمی یا معاهد باشد، قاتل او تعزیر می‌شود و دیه ذمی را غرامت می‌دهد؛ که در این مورد اختلاف است. برخی گفته‌اند: اگر مسلمان به کشتن اهل ذمه عادت کرده باشد، پس از رد کردن مقدار زائد دیه او، قصاص می‌شود. خود کفار نیز در میانشان قصاص حکم‌فرماست و مرد ذمی به واسطه کشتن مرد یا زن ذمی کشته می‌شود. فقهای امامیه اجماعا معتقدند که مسلمان در برابر کافر به قصاص نمی‌رسد، خواه کافر ذمی باشد یا غیر ذمی. توجیه عقلی و منطقی قابل قبولی نیز برای تفاوت گذاشتن بین زن و مرد در امر قصاص وجود ندارد. روایاتی هم از طریق عامه و شیعه از پیامبر اکرم (ص) و حضرت علی (ع) و سیره عملی آن‌ها نقل شده که هر یک از زن و مرد که مرتکب قتل عمد دیگری بشوند، قصاص می‌گردند، اکثر فقهای اهل سنت نیز همین نظر را دارند؛ که در فصل سوم در دو گفتار به‌طور مفصل بحث شده است و نظرات فقهای شیعه و سنی در مورد شرط جنسیت و دین آورده شده است. همچنین نظرات و گفتگوهایی که بین آیت‌الله صانعی و پژوهشنامه متین واقع شده در فصل پنجم نقل شده است و نظر ایشان در تأیید گفته‌ها بیان شده است.

 فصول پایان‌نامه:

 این تحقیق در پنج فصل ارائه شده است:
فصل اول: «کلیات قصاص نفس»
* گفتار اول: تاریخچه قصاص
* گفتار دوم: فلسفه قصاص
* گفتار سوم: تعریف قصاص
* گفتار چهارم: انواع قصاص
* گفتار پنجم: آیاتی که در مورد قصاص نفس وارد شده‌ شأن نزول و تفسیر آن
* گفتار ششم: احادیث وارده در مورد قصاص نفس
فصل دوم: «شرایط اجرای قصاص و موانع و موارد سقوط آن»
* گفتار اول: شرایط اجرای قصاص
* گفتار دوم: موانع قصاص و موارد سقوط آن
فصل سوم: «بررسی دین و جنسیت»
* گفتار اول: بررسی دین
* گفتار دوم: بررسی جنسیت
فصل چهارم: «بررسی تطبیقی جنسیت و دین در فقه مذاهب اهل سنت»
* مبحث اول: جنسیت
* مبحث دوم: دین
فصل پنجم: «مسائل مستحدثه»
* گفتار اول: تأملاتی درباره تمایز جنسی و احکام مجازات در اسلام
* گفتار دوم: ابزار قصاص در دگرگونی‌های زمان
* گفتار سوم: بررسی تفاوت دیه زن و مرد در قانون مجازات اسلامی
نتیجه بحث.

نوشتن دیدگاه