چکیده:
چنانچه در جامعهای جرمی به وقوع بپیوندد، قوانین حاکم بر آن جامعه عکسالعمل تلافی جویانهای به نام مجازات از خود نشان میدهند. قصاص یکی از انواع مجازاتی است که از قوانین امضائی در دین مبین اسلام به شمار میرود که خود میتواند با توجه به کیفیت آن به دو شکل در جامعه نمود پیدا کند که نوع شدید آن قصاص نفس و نوع دیگر قصاص عضو بوده که مصالحی که برای این نوع از کیفرها بیان شده میتواند به بقای حکومت و مصلحت جامعه و فرد کمک شایانی بکند؛ اما اجرای این عدالت به مذاق جوامع غربی خوشایند نبوده و دین اسلام را خشن معرفی میکنند. با بررسی موضوع قصاص در بین نظامهای حقوقی مختلف در دنیا، برخورد اسلام و به تبع آن فقه امامیه با مسئله قصاص بسیار منطقی و عقلانی است و اصولی چون شرعی و قانونی بودن اینگونه مجازاتها، شخصی بودن و تناسب بین جرم و مجازات بر اجرای آنها حاکم است. در این پژوهش که به روش کتابخانهای انجام شده با کمک کتب معتبر فقهی، حقوقی و مقالات و نشریات و اندیشههای حقوقدانان اسلامی و غربی سعی شده تا حد امکان موضوع تحلیل و بررسی شود؛ و هدف این پژوهش بررسی اشتراکات و افتراقات مذاهب خمسه در موارد تبدیل قصاص به دیه میباشد.
کلیدواژهها:جرم، مجازات، قصاص، دیه، مذاهب خمسه، تبدیل قصاص.