چکیده:
امکان یا عدم امکان استفاده از احکام جزائی پیشبینی شده در کتاب و سنت نزد مسلمانان به یکی از بحثهای بنیادین نهتنها جوامع اسلامی بلکه جوامع بینالمللی تبدیل شده است زیرا که ما مسلمانان با اعتقاد به ختم نبوت و اینکه بعد از حضرت محمد پیامبر دیگری برای بشریت فرستاده نخواهد شد قائل به این میباشیم که خداوند الگوهایی نهتنها برای امت اسلامی بلکه برای تمام بشریت ارائه داده است که پاسخگوی تمامی نیازها و احتیاجات آنها در تمامی اعصار و مکانها میباشد و از طرفی دیگر در اثر پیشرفتهایی که بشر در دهههای اخیر به آن نائل شده است و آنچه در زمینه اقتصادی و فرهنگی و اجتماعی پذیرفته است از نظر ارزش نهادن به کرامت انسانی به تعریفی جدید از انسان و حقوق او رسیده است که در بررسی ظاهری و لفظی با آیات و روایات با هم در تضاد میباشند و این تضاد زمانی آشکارتر میگردد که عدهای با کامل دانستن این معانی لفظی و بدون توجه بهقصد واقعی خداوند در ارسال پیامبران بخواهند احکام جزائی موجود در متون دینی را فرازمانی و فرامکانی دانسته و آنها اصولاً را غیر قابلتغییر و تحول دانسته و فقط در زمانی که در بنبست قرار میگیرند تغییر را صرفاً در چهارچوب عناوین ثانویه مانند اهم و مهم و اضطرار مجاز میدانند که این تغییرات نیز با توجه به اینکه آنها بهوسیله اعتقاد باورهای خود از کتاب و سنت و اینکه نباید با ظواهر این منابع در تضاد باشد محدود میگردد بنابراین قادر به رفع تعارض نمیباشد پایاننامه حاضر با اعتقاد به اینکه اجرای حدود بر اساس نظریه ثابت بودن این احکام که مبنای تدوین قوانین حاکم بر این مجازات در جمهوری اسلامی ایران قرار گرفته است جزء مقصد واقعی و مراد جدی نبوده است و جهت هماهنگی بین مقاصد شریعت و مقتضیات عدالت کیفری و یافتههای علوم جنائی مدرن تغییر در نگرش و پیشفرضهای مجتهدینی که خواهان اجرای احکام الهی هستند ضروری میداند درصدد آن است که بدواً به بررسی نظریات فقها و ائمه مذاهب خمسه امامیه، مالکی _ حنفی _ شافعی و حنبلی پرداخته و ضمن بیان شرایط و لوازم اجرای حدود چگونگی اعمال این مجازاتها در مذاهب مزبور روشن گردد و در قسمتهای بعدی که هدف اصلی این پایاننامه را تشکیل میدهد به بررسی دلایل استفاده مذاهب خمسه از این مجازاتها در گذشته و حال پرداخته و نهایتاً با مطرح نمودن توقعاتی که بشر امروزی از اعمال مجازاتها دنبال میکند امکان عملی اجرای این مجازاتها را بررسی و به روشی دست یافت که ضمن مطابقت با اصول اساسی شریعت با معیارها و ضوابط و یافتهها و مقتضیات زمانی معاصر سازگار و هماهنگ باشد.