چکیده:
حُلی در اصطلاح سنگ و فلزات ساخته شدهای است که با آنها آرایش صورت میگیرد. زکات حلی یکی از مباحث مهم فقه الزکاه است که علما بر وجوب و عدم وجوب آن خصوصاً نسبت به زیورآلات زنان اختلاف دارند. فقهای مذاهب اربعه دیدگیهای خود را در با توجه به آیات قرآن و احادیث نبوی بیان میکنند حنفیه به وجوب زکات زیورآلات قائل هستند مادام که به حد نصاب برسد؛ اما شافعی، حنبلی و مالکی قائل به عدم وجوب زکات زیورآلات هستند. البته برای عدم تعلق زکات به زیورآلات شروطی را در نظر گرفتهاند: 1) زیورآلات مباح باشد. 2) برای پوشیدن باشد. 3) استفاده از آنها در حد متعارف باشد. اعتقاد به وجوب زکات در حُلیّ با توجه به اینکه زکات یکی از فرائض و از ارکان پنجگانهی اسلام است آثار مهمی در پی خواهد داشت و لازم است حد نصاب آن تعیین شود. با توجه به اینکه امروزه عصر تجملات و زینتهای گوناگون است نیاز مبرم به تحقیق در این مسئله را میطلبد. در تحقیق حاضر با جمعآوری مطالب به شیوهی کتابخانهای و با استفاده از روش توصیفی _ تحلیلی، نتایج مهمی حاصل شده است که میتوان به این موارد اشاره نمود؛ الف) بر اساس قول جمهور علما حلی شامل همهی زیورآلات از جنس طلا، نقره و سنگهای قیمتی است؛ اما حُلیای که مشمول زکات میشود شامل زیورآلات زنان و صرفاً از جنس طلا و نقرهی آن میباشد. ب) اکثریت علما، زکات زیورآلات حرام را واجب میدانند اما در مورد زکات زیورآلات مکروه اختلاف نظر دارند. در نهایت برای رعایت جانب احتیاط، چنین تشخیص داده شد که در حُلی حد نصاب زکات نقدین، طبق شروط شرعی پرداخت گردد. این امر با مقاصد شریعت مطابقت بیشتری دارد.