چکیده:
زمینه و هدف: یکی از وظایف مهم زوج در نظام خانوادگی اسلام پرداخت نفقهی زوجه میباشد که ضرورت و کیفیت آن در مقررات حقوق مدنی ایران از جمله مواد قانون مدنی از دیرباز مورد توجه قرارگرفته است. موضوعی که متأسفانه خصوصاً در سالهای اخیر، به دلیل عدم اجرای صحیح آن میان خانوادههای ایرانی، به جهت وجود مشکلات اقتصادی، فرهنگی و همچنین عدم آگاهی کافی ایشان نسبت به این تکلیف، منجر به بروز و ظهور مشکلات متعددی در روابط و تعامل زوجین گردیده است. از سوی دیگر عدم تأدیهی نفقه از سوی زوج یکی از عوامل فزایندهی طلاق در کشور میباشد و دعاوی ناشی از آن باری سنگین بر دوش دادگاههای خانواده گذاشته است. تعهد در انجام وظایف زناشویی و اجتناب از توقعات نادرست، از بسیاری معضلات در کانون خانواده پیشگیری نموده، مسائل و اختلافات احتمالی را قابل حل و فصل خواهد نمود. در این پژوهش سعی شده علاوه بر بررسی فقهی و حقوقی نفقه زوجه در شرایط مختلف، آثار عدم تأدیه آن از جمله طلاق و پیامدها و تبعات منفی و ناگواری که این پدیده بر خانواده طلاق و جامعه میگذارد، مورد مطالعه قرار گیرد. روش: روش گردآوری اطلاعات از راه مطالعه منابع مهم فقهی، حقوقی، تفسیری، مطالعه رسالههای دکتری و نیز بررسی مقالات حقوقی و تارنامهها در این خصوص میباشد و بهصورت تحلیلی توصیفی و در حوزه مسائل نظری مطرح شده است. نتیجهگیری: از آنجا که یکی از آثار ترک انفاق و یا شاید مهمترین آن وقوع طلاق میان زوجین و فروپاشی نهاد خانواده میباشد، مشخص شد شناخت آسیبها و انحرافات فردی و اجتماعی بدون توجه به مسئله طلاق و پیامدهای آن امکانپذیر نخواهد بود. فروپاشی خانواده، بیثباتی و تزلزل کل نظام جامعه را از زوایای مختلف در پی خواهد داشت و باعث سقوط اجتماع بهسوی جرائم گوناگون خواهد شد. در انتها با تبیین و توصیه راهبردهای کاهش طلاق، پیشنهادهایی در راستای کاهش جداییهای ناشی از ترک انفاق ارائه گردیده است.