چکیده:

 معناشناسی هم‌زمانی بر اساس نسبت‌های موجود در کلام واژگان مربوطه را تحلیل می‌کند نسبت‌های راهگشا در معناشناسی محبت عبارتند از هم‌نشینی، جانشینی، متقابل. ‌عامل دیگر در نظام هم‌نشینی عامل تأثیرپذیر از حب است که مشتمل بر فاکتورهایی است که از حب تأثیرپذیر هستند نسبت دیگر در نظام معناشناسی بررسی جانشین‌های واژه است آنچه در کتب لغت بیان شده است بیانگر این است که حب دارای حوزه جانشینی فراوانی است به عبارت دیگر واژه‌های زیادی وجود دارند که می‌توانند در رابطه با حب رابطه جانشینی با آن برقرار کنند و جایگزین معنایی خوبی برای این واژه باشند که در جای خود توضیح داده شده است منتها مهم این است که مسئله اساسی در این پایان‌نامه کشف حوزه معنایی حب در کلام امام علی (ع) است بنابراین واژه‌هایی که لیاقت جانشینی برای حب را داشتند در روایات جستجو شد اما در کلام امام علی به ندرت این واژه‌ها به‌عنوان جانشین محبت یافت شد و یا اصلاً یافت نشد و با توجه به اینکه موضوع پایان‌نامه بررسی معناشناختی واژه حب تنها در کلام امام علی بود لذا آوردن موردهای روایی از سایر ائمه سبب می‌شد که گستره معنایی به سخنان سایر ائمه دلالت کند که این مسئله باعث دور شدن نویسنده از هدف و عنوان اصلی نوشته می‌شد چرا که هدف تشکیل حوزه‌های معنایی حب فقط و فقط در سخنان گران‌قدر امام علی بود بنابراین در این بخش واژه‌هایی را که از لسان امیرالمؤمنین به‌عنوان جانشین برای حب می‌توانستیم منظور کنیم قرار داده شد در میان جانشین‌ها واژه (ود) بسیار به حب نزدیک است لذا بر روی آن واژه تمرکز بیشتری شده است و هم‌نشین‌ها و جانشین‌های آن نیز بررسی گردیده است نسبت سوم در نظام معنایی مقابل‌ها هستند که در میان عوامل بغض بسیار پررنگ است پس از کشف نظام هم‌نشین‌ها و جانشین‌ها و مقابل‌ها تحلیل ارزشی میدان معنایی حب صورت گرفت لذا میدان ارزشی حب به دو گروه تقسیم می‌شود میدان معنایی حب مدوح که شامل زیرمجموعه‌های میدان معنایی حب خدا نسبت به انسان و میدان معنایی محبت خدا با محوریت انسان می‌شود و گروه دیگر میدان معنایی حب مذموم را شامل می‌شود که در آن نیز کانون محبت مذموم و توسعه کانونی آن مورد بررسی قرار گرفت.

کلیدواژه‌ها: محبت، ود، امام علی، میدان معنایی، هم‌نشین، جانشین، مقابل.

نوشتن دیدگاه