چکیده:

 رساله حاضر شامل یک مقدمه و چهارفصل و یک سرانجام است. در فصل اول به زندگانی، شخصیت، اساتید، شاگردان و وفات فارابی اشاره‌شده است، همچنین در این فصل به تأثیر فارابی در آیندگان و متفکران پس از خود من‌جمله ابوالحسن عامری (فت 381 ه. ق.) ابن‌سینا (428-370 ه. ق.)، ابن‌رشد (595-520 ه. ق.)، ابن میمون (متولد 530 ه. ق.)، ابن‌باحه (فت 533 ه. ق.)، لوکری، سهروردی (587-549 هه. ق.)، خواجه‌نصیرالدین طوسی (672-597 ه. ق.)، میرداماد (فت 1041 ه. ق.)، ملاصدرا (فت 1050 ه. ق.) و ملاهادی سبزواری (1288-1212 ه. ق.) اشاره‌کرده و در ضمن به بیان آثار و تألیفات فارابی و معرفی و بررسی 21 کتاب او که در دسترس بوده و بیان اهمیت آن‌ها پرداخته‌ایم. پنج کتاب سیاسی فارابی که از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است عبارت‌اند از: السیاسه‌المدینه، تحصیل‌السعاده، مبادی آراء اهل‌المدینه‌الفاضله، فصول‌المدنی و تلخیص نوامیس افلاطون که ماهر یک را در جای خود شرح و بسط و بررسی کرده‌ایم. در فصل دوم به فلسفه و افکار فارابی و تأثیرات افلاطون و ارسطو بر او و سبک و اسلوب فارابی در فلسفه، بیان اجمالی از آراء فارابی در منطق فلسفه مابعدالطبیعه از دیدگاه فارابی که شامل بحث‌های خدا، فیض، مسئله عالم و عقل فعال و ارتباط آن با عالم، مسئله نقش بشری که شامل: الف: طبیعت و اصل و سرانجام آن، ب: قوای نفس و ج: وحدت نفس می‌باشد، مسئله عقل و انواع آن‌که شامل عقل هیولای، عقل بالفعل، عقل مستفاد و عقل فعال می‌باشد، اخلاق و در آخر این فصل به نظریه نبوت و هدف فارابی از آن پرداخته‌ایم. در اینجا لازم است توضیح دهم که ما در این فصل تنها به بیان مختصر فلسفه و افکار فارابی پرداخته‌ایم و از ارزیابی فلسفه وی صرف‌نظر کرده زیرا بیان مفصل فلسفه فارابی و ارزیابی‌های مربوط به آن موضوع رساله جداگانه‌ای است. لذا اگر ایراد شود که برخی از آراء فلسفی بیان‌شده امروزه به نزد فلاسفه اسلامی مقبول نیست در جواب فقط میگوییم که آراء فلسفی بیان‌شده نظر و اندیشه فارابی بوده و صاحب‌نظران نیک می‌دانند که فلسفه از دیرباز تکامل و تحولات اساسی پیداکرده است. در فصل سوم، اندیشه سیاسی فارابی را بیان کرده‌ایم و ابتدا به تعریف سیاست و جایگاه آن از دیدگاه فارابی، سعادت، بحث از احتیاج انسان به اجتماع و هم یاری، انواع اجتماعات انسانی که شامل اجتماعات عظیم و وسطی و صغرا می‌شود، عضو رئیس، خصلت‌های رئیس مدینه فاضله و خصائل و صفات رئیس دوم مدینه فاضله پرداخته سپس به انواع مدینه‌ها از دیدگاه فارابی در حدتوان خود اشاره می‌کنیم و به معرفی و چگونگی خصوصیات مردم و هدف و رئیس این مدینه‌ها از دیدگاه فارابی پرداخته‌ایم. در فصل چهارم ارتباط اندیشه سیاسی فارابی با مذهب تشیع را بررسی کرده‌ایم در این فصل ابتدا به بیان شیعه بودن فارابی از دیدگاه علماء شیعه‌مذهب پرداخته و سپس تا آنجائی که در حدتوانمان بود به تأثیرپذیری فارابی در مورد خصلت‌های رهبر مدینه فاضله از مذهب تشیع و آوردن آیات و احادیث شیعه دراین‌باره پرداخته‌ایم؛ و در سرانجام به بحث و بررسی رساله خود نتیجه‌گیری پرداخته‌ایم.

 فصول پایان‌نامه:

 این پایان‌نامه شامل چهار فصل می‌باشد:
فصل اول: «زندگانی و شخصیت فارابی»
فصل دوم: «فلسفه و افکار فارابی»
فصل سوم: «اندیشه سیاسی فارابی»
فصل چهارم: «ارتباط اندیشه سیاسی فارابی با مذهب تشیع»

نوشتن دیدگاه