چکیده:
سعادت و شقاوت مسئله چندتباری است و در حوزههای مختلف حدیث، تفسیر، فلسفه، کلام، اخلاق و فلسفه اخلاق موردبحث است. هر انسانی بهحکم فطرت، طالب سعادت و از شقاوت گریزان است. بهرغم تمام اختلافهایی که در تفسیر سعادت و شقاوت و جود دارد، میتوان گفت، سعادت واقعی انسان همان کمال و غایتی است که انسان برای وصول به آن آفریده شده است. از دیدگاه اسلام آن غایت نهایی، خیر مطلق است که مقصود و غایت حرکت همه موجودات عالم است؛ بنابراین هدف نهایی از اعمال، گفتار و رفتار اختیاری انسان وصول به خیر مطلق است. در این رساله نقطه نظرات دو اندیشمند گرانقدر اسلامی، خواجه و امام بررسی و تفاوت و تشابه آنها تبیین شده است. این دو متفکر بزرگ بر این باورند که حقیقت سعادت همان قرب الی الله است و برای رسیدن به این مقام عظیم باید از دنیا گذشت. انسان در پر تو وحی، استعدادهای نهفته فطرت خود را شکوفا ساخته و با استفاده از نعمتها و ابزاری که خداوند در این جهان در اختیارش قرار داده به کسب کمالات میپردازد که محل بروز و ظهور آن در جهان آخرت است هدف از آفرینش هم رسیدن به آن مقام بلندمرتبه است. تأمل و دقت در گفتار و نظرات ایشان درباره سعادت و شقاوت بسیار متأثر از نحوه نگرشهای فلسفی و دینی هر دو متفکر بوده است و به خاطر تعلق به فضای فکری، فرهنگی مشابه، همسانی در نظریاتشان فراوان دیده میشود.