چکیده:
عارف کامل، حضرت علامه میرزا محمدعلی شاه‌آبادی (ره) که از نوادر دوران و نوابغ زمان است و حقیقتاً ایشان را باید مفسر جدی فطرتِ قرآنی دانست، با نظریه‌ی فطرت خود، مبنای وثیقی در تبیین ارتباط میان کتاب تکوین (انسان) و کتاب تدوین (قرآن) بنا نهادند؛ که هم مبتنی بر آموزه‌های قرآنی است و هم از پشتوانه‌ی محکم فلسفی و عقلی برخوردار است، ضمن آن‌که از صبغه‌ی عرفانی نیز بی‌بهره نیست. این‌که تمام دین با همه‌ی اصول و فروعش و با فقه و اخلاق و اعتقاداتش ریشه در فطرت بشری داشته باشد، تنها از نظریه‌ی فطرت علامه شاه‌آبادی (ره) قابل اصطیاد است. لذا این رساله به تبیین نظریه فطرت ایشان پرداخته و به دیدگاه سایر متفکران در این راستا نیز اشاره‌ای داشته است. در ادامه سعی کرده‌ایم که فطری بودن تمام ارکان و اجزاء دین (توحید، معاد، نبوت و امامت، اخلاق و احکام) را مبتنی بر نظریه فطرت آیت‌الله شاه‌آبادی (ره) مورد بحث و بررسی قرار داده و به اثبات برسانیم. همچنین به برخی از نتایج حاصل از این نظریه در حوزه‌های گوناگون دین و اخلاق، به‌خصوص عینیت دین و فطرت اشاره شده؛ و نگاه و روش خاص ایشان در سیر و سلوک عرفانی با توجه به داستان حضرت خضر (ع) و حضرت موسی (ع) مورد بررسی قرار گرفته است. در انتها می‌توان گفت، هدف این رساله آشنایی بیشتر محققین با جامعیت علمی این حکیم بزرگوار و نشان دادن گوشه‌ای از کارکردهای نظریه فطرت ایشان در موضوعات متنوع فلسفه دین و اخلاق بوده است.
کلیدواژه‌ها:شاه‌آبادی، فطرت، توحید، معاد، ولایت، اخلاق، عشق.
فصول پایان‌نامه:
این تحقیق در سه فصل ارائه شده است:
فصل اول: «کلیات»
* بخش اول: معنا و ماهیت فطرت
* بخش دوم: مفهوم کلمات مشابه و متفاوت با فطرت
فصل دوم: «انسان‌شناسی»
* بخش اول: تفسیرهای مختلف از فطرت
* بخش دوم: فطرت از نگاه علامه شاه‌آبادی
فصل سوم: «فطرت و دین»
* بخش اول: گستره امور فطری (دفائن العقول)
* بخش دوم: آثار و نتایج مترتب بر نظریه‌ی فطرت آیت‌الله شاه‌آبادی (ره)
* بخش سوم: عمل عرفانی
نتیجه‌گیری.
