چکیده:
اقدام مهم شاه اسماعیل یکم در رسمیت‌بخشی مذهب تشیع و برقراری پیوند بین مذهب و سیاست در حکومت صفویه، تحول مهمی بود در ایران صورت گرفت و در ایجاد وحدت سیاسی و شکل‌گیری هویت ملی و ارضی نقش عمده‌ای ایفا کرد. اگرچه در آغاز، قدرت شمشیر شاه اسماعیل در تصرف شهرها و ترویج مذهب جدید بی‌تأثیر نبود، اما صفویان دریافتند که برای تثبیت این مذهب در تاروپود جامعه و نهادینه‌سازی آن نیاز به اقدامات گسترده‌ی فرهنگی و تشکیلاتی است. دوره پنجاه‌ساله سلطنت شاه‌تهماسب یکم (984-930 ه. ق.)، فرزند و جانشین شاه اسماعیل یکم، فرصت مناسبی را فراهم آورد تا وی با حضور عالمان مهاجر که از مناطق عربی جبل عامل لبنان و بحرین به ایران آمده بودند، تلاش گسترده‌ای را جهت شیعی جامعه و تثبیت موقعیت این مذهب به کاربندند. او با به‌کارگیری عالمان در مناصب رسمی دولت نظیر صدر، قضاوت، تولیت اوقاف و بقاع متبرکه توسط ایشان، ترویج شعائر شیعی در پیکره‌ی جامعه، تأسیس مدارس علمیه به‌عنوان نهاد رسمی آموزش و بنای مساجد به‌عنوان پایگاهی دینی که متکفل ترویج مبانی اعتقادی و فقهی شیعه در جامعه بودند، به خدمت گرفتن عنصر شعر(مدیحه‌سرایی) مناقب ائمه شیعی و رواج مراسم سوگواری مذهبی و بازسازی زیارتگاه‌ها و امامزاده‌‌های شیعی و زمینه‌سازی برای تدوین متون فقهی، حدیثی و کلامی شیعی توسط عالمان شیعه، توانست که در نهادینه‌سازی و گسترش شیعه در جامعه ایران همت کند. در این پژوهش؛ اقدامات گوناگون شاه‌تهماسب یکم در ترویج تشیع و نهادینه‌سازی آن در جامعه بررسی و تحلیل می‌شود.
کلیدواژه‌ها:صفویه، ایران، شاه‌تهماسب یکم، مذهب تشیع، عالمان دین، اقدامات فرهنگی.
فصول پایان‌نامه:
این تحقیق در پنج فصل ارائه شده است:
فصل اول: «کلیات پژوهش»
* مقدمه
* تعریف مسأله
* پرسش‌های پژوهش
* فرضیه‌های پژوهش
* پیشینه‌ی موضوع
* ضرورت‌ها و اهداف پژوهش
* روش پژوهش
فصل دوم: «تحولات سیاسي صفويه»
* چشم‌انداز عمومی
* طریقت صفویه و کنش‌های سیاسی _ نظامی
* اسماعیل یکم، تلاش برای حاکمیت
* تهماسب یکم، جدال درونی، تهاجمات مرزی
فصل سوم: «مروري بر پیدايش و تحولات تشیع در ايران از آغاز تا صفويه»
فصل چهارم: «چگونگي رسمیت بخشیدن به تشیّع توسط شاه اسماعیل»
* کوشش شاه اسماعیل در ترویج و تعمیم مذهب تشیع دوازده‌امامی در ایران
* سیاست مذهبی شاه اسماعیل
* تحولات شیعه در قلمرو حکومت صفوی
* اقدامات فرهنگی شاه اسماعیل در تثبیت تشیع
فصل پنجم: «اقدامات فرهنگي شاه‌تهماسب در نهادینه‌سازی تشیع در جامعه»
نتیجه‌گیری.
