چکیده:

 با گسترش اسلام و وسعت قلمرو آن، تفکر شیعی به وسیله شیعیان در میان مردم در مناطق مختلف نفوذ کرد. می‌توان گفت یکی از عوامل اصلی گرایش مردم به تشیع، رفتار و گفتار اهل بیت و یاران صادق و عدالت محور آن‌ها بود. از جمله نقاطی که مذهب و تفکر شیعه در آن رسوخ کرد و در ضمیر و اندیشه مردم جای گرفت سرزمین شام است. تشیع در منطقه‌ی شامات از نخستین سال‌های ورود اسلام دیده می‌شود. در دوره‌ی خلافت عثمان ابوذر به منطقه ربذه شام تبعید می‌شود و همین هجرت اجباری او زمینه‌ساز آشنایی مردم با امام علی (ع) شد و این زمینه‌های شکل‌گیری تشیع را در این سرزمین مهیا می‌سازد. ظهور تشیع در سوریه از زمان حضور ابوذر غفاری در این سرزمین ثبت‌ شده است. سپس در قرون بعد به‌ویژه در دوران حکومت فاطمیان وحمدانیان تشیع در شام وخصوصا در حلب گسترش یافت. اگرچه در حکومت‌های سنی مذهب ایوبی وعثمانی با ناملایمتی‌های بسیاری رودررو شد ولی امروزه درصد قابل توجهی از جمعیت سوریه شیعه می‌باشند و روشن شدن چگونگی پیدایش آن‌ها به‌ویژه شیعه دوازده امامی وهمچنین وضعیت تشیع امامی در سوریه در دوره عثمانی و پس از فروپاشی آن تاکنون، ونیز نقش شیعیان در تحولات فرهنگی منطقه پژوهشی همه جانبه را می‌طلبد. این پایان‌نامه پس از مروری برپیشینه اسلام و تشیع در این سرزمین، به علل گسترش و نفوذ فرق شیعه و نقش شیعیان در تحولات فرهنگی _ سیاسی واقتصادی در سوریه، به‌ویژه بعد از فروپاشی امپراتوری عثمانی تاکنون می‌پردازد. این پژوهش که به صورت بنیادی انجام‌شده است نوآوریهایی دارد که برای تحقیقات آتی در این عرصه می‌تواند راهگشای قشر محقق باشد. نتایج به دست آمده نشان می دهد که برخلاف تصور همگان، تشیع امامی در سوریه از همان ابتدا وجود داشته و شیعیان به صورت اقلیتی فعال در تحولات مختلف منطقه، تاکنون حضورداشته‌اند. روش انجام این تحقیق توصیفی _ تحلیلی، با استفاده از منابع اصلی کتابخانه‌ای، اسنادی و شفاهی می‌باشد.

نوشتن دیدگاه