چکیده:
این پژوهش در پی آن است که تجزیه‌وتحلیل و درک جدیدی از دوران گذار نظام بین‌الملل، از نظم کهن به نظم نوین بر بستر پدیده جهانی‌سازی و عصر فناوری ارتباطات و اطلاعات و آثار آن بر تحولات خاورمیانه و به‌طور مشخص کشور سوریه به‌عنوان یکی از مهم‌ترین شرکای استراتژیک ایران و بازتاب آن بر موقعیت ژئوپلیتیک شیعه و منافع ملی ایران به دست دهد. بازتاب تحولات منطقه‌ای و به‌ویژه جابجایی قدرت در سوریه و تأثیر آن بر ژئوپلیتیک شیعه و منافع ملی ایران، بیش از آنکه از منظر منافع ملی باشد، اساساً از زاویه اهداف ایدئولوژیک و گسترش هلال شیعه است. روابط ایران و سوریه و به‌تبع آن لبنان، حاکی از آن است که در منظر هر یک از واحدهای سیاسی این اتحاد، اولویت منافع ایدئولوژیک و منافع ملی کاملاً متفاوت است. مقابله سوریه و لبنان با اسرائیل بیش از اینکه ایدئولوژیک باشد، امنیتی و استراتژیک است. درحالی‌که برای ایران عمدتاً جنبه ایدئولوژیک دارد و سایر سلسله‌مراتب منافع در محاق اهداف ایدئولوژیک است. وجود منافع متفاوت از اهمیت اتحاد نمیکاهد، لیکن پایداری و هزینه این اتحاد در میان و بلندمدت ایران را با تحدید و تهدیدی جدی مواجه کرده است.
