چکیده:
پژوهش حاضر، تحلیلی از ویژگیهای اخلاقی مردم کوفه از زبان امیرالمؤمنین (ع) در نهجالبلاغه است. این ویژگیها دو گونهاند: مثبت و منفی، ویژگیهای مثبت، از سخنان ستایشآمیز حضرت در مورد مردم کوفه و ویژگیهای منفی، از بیانات نکوهش بار ایشان استخراج شده است. امام (ع) با ستودن ویژگیهای مثبتی چون پیشتازی آنان در جهاد و اطاعت از اوامر امام (ع)، مردم را تشویق فرموده و با نکوهش ویژگیهای منفی همچون حق گریزی، اختلاف و بازگشت به ارزش-های جاهلی، تلاش کرده مردم را به ترک آنها ترغیب و بدین وسیله ناپسندیها را اصلاح کند. در همین راستاست که امیرالمؤمنین (ع)، به بیان آثار اخروی و دنیوی رفتارها، اعم از منفی و مثبت، مبادرت نموده است. امام علی (ع) در جهت پالایش رفتارهای نکوهیده و آراستن مردم به ارزشهای انسانی و دینی، تنها به پند و اندرز اکتفا نکرده، بلکه با سیرهی عملی خود، حقایق لفظی و زبانی را بر جان مردمان مینشاند؛ از اینرو، مردم دوران امیرالمؤمنین (ع) تشویقِ به مقاومت و جهاد در راه خدا را از مجاهدِ در میدان عمل شنیدند و زهد و معنویتگرایی در زندگی را در وجود یک حاکم سیاسی سادهزیست، نگریستند. بدین ترتیب در این پژوهش شیوهی عملی و نظری امام (ع) در هدایت مردم کوفه مورد بررسی قرار گرفته است.
کلیدواژهها:امیرالمؤمنین (ع)، نهجالبلاغه، کوفه، اخلاق، ویژگیها.
مقالات مرتبط:
بررسی علل تفاوت گفتار امیرالمؤمنین (ع) دربارۀ مردم کوفه، فاطمه هاشمی زاده، حمیدرضا فهیمی تبار، پژوهشنامهی علوی، پائیز و زمستان 1392، شماره 2، (20 صفحه، از 122 تا 141)، (علمی _ پژوهشی)
فصول پایان نامه:
این تحقیق در چهار بخش ارائه شده است:
بخش اول: «کلیات»
* فصل اول: مواد و روشها
* فصل دوم: مفاهیم و اصطلاحات
بخش دوم: «کوفه در گذر تاریخ»
* فصل اول: شهر کوفه در دوران عمر و عثمان
* فصل دوم: کوفه در دوران امیرالمؤمنین علی (ع)
* نتیجه
بخش سوم: «ویژگیهای مردم کوفه از نگاه امیرالمؤمنین (ع)»
* مقدمه
* فصل اول: ویژگیهای مثبت (ستایشها)
* ستایشهای عمومی
* ستایشهای فردی
* فصل دوم: ویژگیهای منفی (سرزنشها)
* سرزنشهای عمومی
* سرزنشهای فردی
* نتیجه
بخش چهارم: «تعامل امیرالمؤمنین (ع) با ویژگیهای مردم کوفه»
* مقدمه
* فصل اول: آموزش نظری
* بیان آثار و عواقب دنیوی رفتارها
* بیان آثار و عواقب اخروی رفتارها
* معرفی الگوهای رفتاری
* تبیین تاریخ
* فصل دوم: آموزش عملی
* کاربست هنرمندانهی سخن
* نتیجه
نتیجه نهایی پژوهش.