چکیده:

 پایان‌نامه حاضر با محور قرار دادن موفقیت‌ حضرت ابراهیم (ع) و حضرت موسی (ع)‌ در تمامی ابتلائات، به دنبال بررسی‌ تفاوت نحوه‌ مواجهه ایشان با ابتلائات الهی‌ در قرآن و آثار مترتب بر آن می‌‌باشد. بدین منظور تحقیق حاضر شامل مقدمه و پنج فصل است که در فصل اول دورنمایی‌ از موضوع تحقیق، تحت عنوان کلیات با تبیین مواردی چون اهداف تحقیق، اهمیت و ضرورت تحقیق، فرضیات و روش تحقیق و در نهایت مفهوم‌‌شناسی‌ آغاز می‌‌شود. در فصل دوم که به لحاظ نظری‌، مقدمه‌ای برای بحث اصلی تحقیق با موضوعیت ابزارهای‌ ابتلا شامل «مال، فرزند، انتخاب انبیایی‌ از جنس مردم، تفاوت و اختلاف میان انسان‌ها، شرکت در جهاد، دشواری‌ها و سختی‌ها در راه دین» و فلسفه آن از منظر قرآن شامل «بروز شخصیت حقیقی افراد، تربیت و تکامل انسان و رسیدن به مراتب عالی، بازشناسی مؤمن از منافق، پاکیزگی جسم و روح و تصفیه قلوب، معیاری برای ثواب و عقاب، تشخیص عمل نیکوتر، ظهور افعال، مقیاس ‏داوری، توبه و بازگشت به‌سوی حق، افزایش ایمان و پیدایش یقین، افزایش روحیه صبر» بیان می‌‌شود. در فصل سوم، به جهت لزوم آشنایی کامل با ابتلائات حضرت ابراهیم (ع) شامل «ایستادگى در برابر انبوه عظیم مشرکان به‌تنهایی و تحمل تهدیدها، مبارزه با بت‌پرستی‌ و افتادن در آتش، هجرت از زادگاه به سرزمینی‌ دور برای‌ پیگیری‌ مسئولیت رسالت، جدایی‌ از زن و فرزند و اسکان آنان در بیابان بى‌آب و علف مکه و قیام به‌فرمان خداوند و اقدام به قربانى کردن فرزند» و ابتلائات حضرت موسی‌ (ع) شامل «رشد در خانه فرعون، قتل قِبطی، دوره شبانی، دشمنى‌ها و پیمان‌شکنى‌هاى پیوسته فرعونیان با وی‌ در دوره رسالتش و تهدید او، هجرت به سرزمینى دور براى پیگیرى مسئولیت رسالت، گرفتار شدن در میان قومى سرکش، خودخواه و بهانه‌جو و زیادت خواه و انحراف قوم» تمامی موارد مذکور با توجه به آنچه در قرآن بدان اشاره گردیده است تبیین می‌‌شود. در فصل چهارم و در گام آخر برای رسیدن به هدف اصلی تحقیق پنج بخش ارائه می‌شود؛ در بخش اول، به راهکارهای حضرت ابراهیم (ع) در مواجهه با ابتلائات الهی شامل «بهره‌گیری‌ از راه‌کارهای‌ صبر، تقوا، تسلیم و فرمان‌برداری، بهره‌مندی از نیروی ایمان و الطاف الهی و استفاده از شیوه‌های‌ درست و منطقی‌ در دعوت از جمله؛ بیان شجاعانه عقاید توحیدى، بهره‌گیری‌ از دعا، بهره‌گیری از جدال نیکو در مناظره و مجادله، رحمت و شفقت به مخاطبان، تربیت و تعیین نقیبان و کادر اصلی دعوت» و در بخش دوم به راهکارهای حضرت موسی (ع) با ابتلائات الهی شامل «همان راهکارهای‌ حضرت ابراهیم به همراه برخی‌ راهکارهای‌ اختصاصی‌ از جمله بهره‌گیری‌ از تعلیم در محضر استاد و یاری‌ گرفتن از مشاور» و در بخش سوم به مشترکات این راهکارها از جمله «صبر، اطاعت و تسلیم، تقوا و خویشتن‌‌داری، استمداد از نیروی ایمان و الطاف الهی، بهره‌گیری‌ از هجرت و استفاده از شیوه‌های‌ درست و منطقی‌ در دعوت و تبلیغ به دین الهی» و در بخش چهارم به مختصات راهکارها حاوی‌ «برگزاری ضیافت و مهمان‌نوازی، تأسیس و تطهیر بیت‌الله و مرکز عبادت و تأکید بر نماز، پیشتازى در نیکى‏ها و بهره‌گیری‌ از استاد و مشاور» اشاره می‌‌شود؛ و در بخش پنجم به آثار و مراتب به دست آمده برای این دو نبی الهی در مواجهه با ابتلائات که در قرآن بر آن‌ها تأکید شده پرداخته خواهد شد. در فصل آخر نیز علاوه بر پاسخگویی‌ به سؤالات و قبول فرضیه‌های‌ طرح شده، به‌منظور کاربردی‌ کردن هر چه بیشتر مطالب، راهکارها و پیشنهادهایی‌ ارائه می‌‌شود.

نوشتن دیدگاه