چکیده:

 عبادت به معنای نیایش و خضوع در برابر پروردگار است و در تمام ادیان الهی از جایگاه والایی برخوردار است. طبق تصریح قرآن، هدف از خلقت انسان و جنیان، عبادت است. عبادت در میان ‌همه‌ی موجودات اعم از انسان، جن، فرشته، حیوانات و جمادات عمومیت داشته و در واقع، نیاز آنان محسوب می‌گردد. البته عبادت، آثار فراوانی از لحاظ فكری و معرفتی، روحی و روانی نیز به همراه دارد. در سیره‌ی عبادی اهل‌بیت (ع) چند اصل مهم وجود دارد كه جزء اصول مشترك سیره‌ی عبادی ایشان به شمار می‌آید. آنان عبادت را فقط برای خدا انجام می‌دادند و جز قرب الهی و خشنودی او چیزی را دنبال نمی‌کردند. از سوی دیگر، وقت‌شناسی در عبادت و انتخاب بهترین زمان برای آن، یكی دیگر از اصول مشترک در سیره‌ی عبادی ایشان به شمار می‌آید. در همین راستا، مشاهده می‌کنیم که در سیره‌ی عبادی آنان، اذكار و اعمال فراوانی با برنامه‌ی زمانی مشخص وجود دارد. اهتمام به اول وقت، عبادت در آخر شب و استغفار در سحرها، برخی از شواهد این مطلب است. نقش زمان و مكان در كیفیت و كمیت عبادت اهل‌بیت (ع) بسیار مشهود است. آنان ‌همواره سعی می‌کردند با موقعیت‌شناسی خود، عبادت را بر اساس زمان و مكان تنظیم كرده و علاوه بر كمال خواهی، از عبادت به‌عنوان ابزار هدایت نیز استفاده كنند. به‌عنوان مثال، گاهی با عبادت هدفمند خود به مبارزه با مفاسد اجتماعی پرداخته‌اند. از سوی دیگر، در سیره‌ی اهل‌بیت (ع) اهتمام فوق‌العاده‌ای نسبت به عبادت وجود داشته است و عبادت در زندگی آنان یك امر فرعی نبوده، بلكه در تمام زندگی آنان شأن عبادی بر شئون دیگر غلبه داشته است؛ بررسی سیره‌ی اهل‌بیت (ع) درباره‌ی نماز، روزه، حج، دعا و ذكر خداوند این موضوع را ثابت می‌کند. این اصول و نکات برگرفته از آن می‌تواند برای تمام پیروان اهل‌بیت (ع) قابل اقتدا باشد.

کلیدواژه‌ها:عبادت، سیره‌ی عبادی، اهل‌بیت (ع)، انسان، خدا، قرب الهی.

نوشتن دیدگاه