چکیده:

 قرآن کریم تنها کتاب آسمانی است که با عنایت ویژه خداوند از هرگونه تحریفی مصون مانده است. بنابر این، منبعی مطمئن برای دست‌یابی به معارف و آموزه‌های وحیانی خواهد بود. تفسیر قرآن کریم هم از همان روزهای آغازین نزول این کتاب شروع گردیده و در طی قرون و اعصار پس از آن به گونه‌های مختلف ادامه یافته است. یکی از روش‌های تفسیری که مورد قبول اکثریت قریب به‌اتفاق مفسرین است، روش تفسیر قرآن به قرآن می‌باشد. در این روش تفسیری، می‌توان با استناد به آیاتی از قرآن، آیات دیگر را تفسیر کرد. در حقیقت این روش، همان روش نبی اکرم (ص) و ائمه معصومین (ع) می‌باشد. امام علی (ع) نیز به دلیل برخورداری از امتیازات منحصربه‌فرد، جایگاه ویژه‌ای در دانش تفسیر دارد. حجیت قرآن، عدم تحریف قرآن، امکان فهم قرآن، حجیت سنت نبی اکرم (ص)، برتری تفسیر اهل‌بیت (ع)، جامعیت قرآن، تأویل و حرمت تفسیر به رأی، برخی از مبانی تفسیری امام علی (ع) را تشکیل می‌دهد. سخنان بر جای مانده از آن حضرت در قالب خطبه، نامه و وصایا، شاهد صادق احاطه و اشراف بی‌مانند امام بر آیات قرآن و تفسیر آن است. به همین دلیل، حضرت علی (ع) به مناسبت‌های گوناگون در فرمایشات مختلف، به تفسیر آیاتی از قرآن با استناد به آیات دیگر پرداخته‌ است. ارجاع متشابهات به محکمات، تفسیر آیات مطلق با آیات مقید و عام با خاص، توضیح آیات مجمل با آیات مبین و مفصل، تعیین مصداق آیه به‌وسیله آیات دیگر، استفاده از سیاق آیات و تفسیر، تعیین معانی اصطلاحات قرآنی با کمک آیات دیگر، توجه به آیات متشابه، ترجیح یک احتمال در معنای آیه با کمک آیات دیگر قرآن و جمع آیات ناسخ و منسوخ، برخی از شایع‌ترین گونه‌ها و شیوه‌های فرعی تفسیر قرآن است که مورد توجه آن حضرت بوده است.

کلیدواژه‌ها:قرآن، تفسیر قرآن، روش‌شناسی، امام علی (ع)، زبان، اسلوب بیانی.

نوشتن دیدگاه