چکیده:

 در این پژوهش برای احتجاج با اهل سنت و مخالفان شیعه و ولایت و امامت و خلافت بلافصل امیرالمؤمنین علی (ع) به تحلیل شخصیت والا و فضایل متعدد حضرتش برگرفته از سخنان خلفای سه‌گانه و همسران پیامبر (ص) که مورد اعتماد اهل سنت هستند، پرداخته شده و ابعاد مختلف علمی، اخلاقی، سیاسی، اجتماعی، دینی و معنوی آن حضرت تبیین گردیده است. مطالب نوشتار حاضر در دو بخش سامان یافته است. در بخش اوّل که پنج فصل را دربرمی گیرد، نویسنده نخست به معرفی اجمالی و مقام علمی و معنوی امام علی (ع) از منظر قرآن کریم پرداخته و با استناد به منابع روایی و تفسیری اهل سنّت، شأن نزول این قبیل آیات را نیز بر رسیده است. در فصل دوم شخصیت دینی و الهی امام علی (ع) وصف شده و گفتارهای خلفای سه‌گانه درباره حضرتش _ که حکایت از مقام والای علمی، دینی و معنوی ایشان دارد _ و اعتراف‌هایشان در این زمینه که در منابع روایی اهل سنّت نیز به‌وفور یافت می‌شود، نَقل شده و دیدگاه‌های مفسّران و محدثان اهل سنت و اقرارهایشان منعکس گردیده است. در فصل سوم نیز برخی دیدگاه‌های خلفای سه‌گانه در مورد ابعاد شخصیت و علم امام علی (ع) که مورخان اهل سنت در کتاب‌های تاریخی خویش نَقل کرده‌اند، بیان شده است. در فصل چهارم نیز ابعاد اخلاقی امام علی (ع) از منظر خلفای سه‌گانه منعکس گردیده است. در فصل پنجم از این بخش، شخصیت سیاسی و اجتماعی امام علی (ع) از منظر خلفای سه‌گانه به ترتیب دوران خلافت آنان ذکر شده که در این زمینه نویسنده دیدگاه برخی خلفا و اعتراف‌های آنان درباره کیاسَت، مدیریت، قضا و صلاحیت برای خلافت را گردآورده است. در بخش دوم شخصیت دینی، علمی، الهی، معنوی، سیاسی، اجتماعی و اخلاقی امام علی (ع) از منظر برخی همسران پیامبر (ص) مانند عایشه، اُمّ سلمه و صفیّه منعکس گردیده که جملگی از شایستگی‌های بی‌شمار آن حضرت برای خلافت و امامت حکایت دارد و ابعاد گوناگون از مظلومیت و غربت آن امام بزرگوار را به نمایش می‌گذارد و حجّتی برای مخالفان ایشان از اهل سنّت محسوب می‌گردد.

کلیدواژه‌ها:امام علی (ع)، خلفا، عمر، ابوبکر، عثمان، عایشه، ام سلمه، صفیه، فضایل.

نوشتن دیدگاه