چکیده:
سعدی شاگرد مکتب اسلام و فرهنگ اسلامی است. این دو آبشخور زلال، از عواملی هستند که اشعار سعدی را شاخص و برجسته کرده است. در این پایاننامه سعی شده است مضامین مشترک اشعار حِکمی بین دیوان اشعار امام علی (ع) و کتاب گلستان و بوستان سعدی استخراج گردد و بخشهایی از این مشترکات که از جهت معنایی و در برخی موارد لفظی به هم نزدیک هستند در برابر هم قرار گیرند. در کنار آنها، نظریات شارحان و سعدی پژوهان نیز، متناسب با مضامین مورد بررسی نگاشته شده؛ امّا با توجّه به نقش برجسته و قابلتأمل فرهنگ ایرانی که بر پایه آموزههای دین، تجربه و خردورزی قرار داشته است، سعی بر این بوده است که موارد مشابه این مضمونها در منابع ایران باستان نیز، یافته شود. در پی-نوشت تا حد امکان برای هر یک از مضامین، شواهدی از دیگر نویسندگان و شاعران فارسیزبان و عرب بهعنوان نمونه ذکر شود. این پژوهش بر آن است تا بر اساس مکتب فرانسوی ادبیات تطبیقی و با روش توصیفی- تحلیلی، تأثیرپذیری سعدی را از فرهنگ اسلامی و عربی نشان دهد. نتایج حاصل از این مقایسه، نشان از قرابت فرهنگی و فکری سعدی با اندیشههای منسوب به امام علی (ع) و فرهنگ ایرانی دارد.