چکیده:

 شناخت فلاح اسماعیلیان نزاری در کوه‌های البرز مرکزی و حوادثی که در آن‌ها پیش آمده، از لحاظ جغرافیای تاریخی، موضوع اصلی پایان‌نامه است. حسن صباح به‌عنوان رهبر فرقه اسماعیلیه نزاری به رسمیت شناخته شد. او دولت الموت را در سال 483 هـ. در قلعه الموت پایه‌گذاری کرد. حسن صباح و جانشینانش از این قلعه به‌عنوان پایگاه حکومت و ترویج عقاید اسماعیلیه استفاده می‌کردند. الموت پایگاه نظامی، کانون علمی و فرهنگی و مباحث دینی هم بود. دولت آن‌ها کوچک بود ولی از نظر جغرافیایی پراکنده و در دژها مستقر بود. این دولت با قیام‌های خود سیاست منطقه را در هم ریخت. از نظر حیات فرهنگی نقش قاطع ایفا کرد. طی روزگاری دراز 170 سال قلاع سرزمین الموت چنان با استحکام پایداری کردند که دشمنان آن‌ها (سلجوقیان و عباسیان) نتوانستند خلل واقعی ایجاد کنند. تا اینکه هلاکوخان مغول در سال 654 هـ به الموت یورش برد و قلعه میمون دژ مرکز حکام این فرقه را محاصره و فتح کرد. باقیمانده قلاع مانند الموت و لمبسر یکی پس از دیگری تسلیم و تخریب شدند. دولت اسماعیلیه نزاری ساقط گردید. پیشنهاد نگارنده این است که اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری که متولی این امر هست به حفظ و حراست و بازسازی قلاع، این میراث گران‌بها ارج نهاده که خود برای جذب توریست و شکوفایی منطقه و درآمد برای کشور تأثیر بسزایی دارد. این پژوهش در سه فصل به قلاع اسماعیلیه و فصل چهارم نظری کوتاه در تاریخ اسماعیلیه نزاری در دوره الموت و پس از سقوط تا زمان حال و فصل پنجم جمع‌بندی و نتیجه‌گیری را بیان می‌کند.

فصول پایان‌نامه:

 این تحقیق در پنج فصل ارائه شده است:
فصل اول: «جغرافیای تاریخی اسماعیلیان نزاری در طارم سفلی و رودبار الموت»
* موقعیت جغرافیایی البرز مرکزی
* دهستان طارم سفلی
* قلعه شمیران
* برج‌های دوگانه شمیران
* دهستان الموت و رودبار
* الموت در تقسیمات جغرافیای کشوری
* جاذبه‌های طبیعی الموت
* الموت دره تاریخ و طبیعت
* قلعه الموت
* قلعه لمبسر بزرگ‌ترین دژ الموت
* قلعه میمون دژ
* قلعه شهرك
* قلعه ایلان
* قلعه نویزر شاه
* قلعه شیرکوه
* قلعه قسطین لار و قلاع دیگر
فصل دوم: «جغرافیای تاریخی اسماعیلیه نزاری در طالقان»
* موقعیت جغرافیایی شهرستان طالقان
* جغرافیای گذشته طالقان
* گذشته طالقان از نظرگاه تاریخ
* طبیعت زیبای طالقان
* آثار طبیعی طالقان
* تقسیمات کشوری شهرستان طالقان
* کوی منتظران (صالح‌آباد)
* قلاع منطقه طالقان
* بناهای تاریخی طالقان
* طالقان سرزمین مشاهیر
فصل سوم: «جغرافیای تاریخی فشگلدره و اطراف رودخانه کرج»
* جغرافیای تاریخی فشگلدره
* جغرافیای تاریخی اطراف رودخانه کرج
* دژهای منطقه جغرافیایی دماوند و فیروزکوه
فصل چهارم: «مختصری در تاریخ اسماعیلیان نزاری»
* مقدمه
* تأسیس دولت فاطمیان
* زندگینامه حسن صباح
* تسخیر قلعه الموت و تأسیس دولت اسماعیلیه نزاری
* الموت پایگاه و نظامی و کانون علمی و دینی
* پایگاه اجتماعی اسماعیلیان نزاری
* نشانه‌های اقتدار و شکوهمندی الموت
* مدیریت زاهدانه حسن صباح
* فرمانروایان الموت
* پایان قدرت نزاری
فصل پنجم: «جمع‌بندی و نتیجه‌گیری».

نوشتن دیدگاه