چکیده:

 اعراب اشعری، طایفه‌ای از قبیله «بنی ذخران بن وائل بن جماهر بن اشعر»، از هل یمن بودند که عده‌ای از آن‌ها اسلام آوردند و در مکه به حضرت رسول اکرم (ص) ملحق شدند. اینان در زمان فتح ایران حضوری فعال در سپاه اسلام داشتند و بعد از فتوحات در کوفه مستقر شدند تا اینکه، احوص بن عبدالله و تعدادی از بزرگان اشعری از ترس عقوبت حجاج به شهر قم مهاجرت کردند. مهاجرت آن‌ها از کوفه به قم در سال 94 هجری از مهم‌ترین رویدادهای تاریخی شیعه است. اشعریان در ترویج مذهب شیعه امامی در ناحیه قم، کوشش فراوانی ورزیدند و گروهی از رجال و فقهای شیعه از میان آنان برخاستند. شماری از آنان با ائمه (ع) در تماس بودند و بی‌واسطه از آن‌ها حدیث نقل می‌کردند. اقدامات عمرانی و کشاورزی اشعریان نیز در جهت بهبود وضعیت اقتصادی قم مؤثر بوده است؛ اما در نهایت رقابت میان آل احوص و آل سعد، میانشان اختلاف افتاد و سرانجام قدرت و شوکت خود را در قم از دست دادند.

فصول پایان‌نامه:

این تحقیق در هفت فصل ارائه شده است:
فصل اول: «کلیات تحقیق»
* مقدمه
* طرح مسئله
* تعریف مفاهیم
* پیشینه تحقیق
* نقد منابع
فصل دوم: «خاندان‌های علمی _ سیاسی شیعه در قرون نخستین اسلامی»
* بررسی اجمالی نقش خاندان‌های شیعه در پیشبرد اهداف سیاسی و مذهبی شیعه
* کوفه
فصل سوم: «معرفی مشایخ و شخصیت‌ها خاندان اشعری قم»
* سابقه قم قبل از ورود اشعریان
* معرفی مشایخ حدیث و فقهای اشعری
* محدثان اشعری قم در نیمه اول قرن سوم هجری
* محدثان اشعری قم در نیمه دوم قرن سوم هجری
فصل چهارم: «فعالیت‌های اشعریان در زمینه‌های مختلف علمی»
* قلمرو جغرافیایی فعالیت‌های علمی خاندان اشعری
* ویژگی‌های حوزه حدیثی قم
* معرفی آثار حدیثی محدثان اشعری در زمینه‌های مختلف
* معرفی مهم‌ترین آثار موجود حدیثی محدثان خاندان اشعری
فصل پنجم: «فعالیت‌های فرهنگی و مذهبی اشعریان»
* اشعریان و گسترش اسلام
* برخورد با غلات و راویان احادیث غلوآمیز
فصل ششم: «فعالیت‌های اقتصادی و عمرانی اشعریان»
* طرح شبکه آب‌رسانی توسط اشعریون
* فعالیت‌های عمرانی اشعریان
فصل هفتم: «فعالیت‌های سیاسی خاندان اشعری»
* گسترش سازمان وکالت
* فعالیت‌های سیاسی اشعریان قبل از ورود به قم
نتیجه.

نوشتن دیدگاه