چكیده:
تأسیس دولت فاطمیان در مصر در فاصله سال‌های 358 تا 363 هجری همراه با درانداختن ساختارهای اداری و بنیان گذاردن نهادهای اجتماعی بود در میان نهادهای اداری كه می‌توانست نظم و امنیت اجتماعی را به ارمغان آورد دستگاه قضاوت از همه مؤثرتر بود. زیرا نهاد قضاوت ربط مستقیمی با اجرای عدالت داشت این نهاد كارآمد به راهبری قاضی نعمان، داعی الدعاة برجسته اسماعیلی و همكاری یعقوب بن كلس در همان بدو امر، تأسیس شد و تمامی شئون مربوط به قضا و قضاوت را عهده‌دار گردید اگر چه این نهاد از همان ابتدا با امر دعوت فاطمیان در هم‌آمیختگی بسیاری داشت اما در عصر استقرار نهاد قضاوت از نهاد دعوت جدا شد و به‌سرعت جایگاه خود را در نظام اداری فاطمیان بازیافت. آنچه مقرر است در این پایان‌نامه مورد بررسی قرار گیرد، چگونگی ساختار نهاد قضاوت و تبیین و تشریح وظایف قاضی القضاة بر اساس ماهیت توصیفی این پژوهش روش پاسخ‌دهی به سؤالات مطرح شده روش توصیفی، تحلیلی متكی به منابع کتابخانه‌ای است.
کلیدواژه‌ها:قضا، قضاوت، مصر، فاطمیان.
فصول پایان‌نامه:
پژوهش حاضر در پنج فصل ارائه شده است:
فصل اول: «کلیات»
* مقدمه
* بیان مسئله
* پرسش‌های پژوهش
* فرضیات پژوهش
* اهداف پژوهش
* پیشینه‌ی تحقیق
* بررسی منابع پژوهش
فصل دوم: «نهاد قضاوت در اسلام»
* مقدمه
* شکل‌گیری دیوان در سرزمین‌های اسلامی
* نهاد قضا در اسلام
فصل سوم: «جایگاه نهاد قضاوت در دیوان‌سالاری فاطمیان»
* شکل‌گیری دولت فاطمیان
* مذهب در دولت فاطمیان
* دیوان‌سالاری فاطمیان
* جایگاه نهاد قضاوت در دیوان‌سالاری فاطمیان
فصل چهارم: «وظایف و اختیارات قضات در دولت فاطمی»
* مفهوم قاضی
* شرایط قاضی
* دیوان قضاوت در عصر فاطمیان
* جایگاه خطیر قاضی و قضاوت
* وظایف قضات
* اختیارات قضات
* قضات در دولت فاطمی
* اختیارات قضات در دولت فاطمی
فصل پنجم: «قضات عصر فاطمی»
* ابوعبدالله حسین بن احمد
* ابوحنیفه النعمان بن ابی‌عبدالله محمد بن منصور بن احمد بن حیّون تمیمی مغربی
* ابوبکر محمد بن عبدالله ابن محمد معاضری
* ابوالذکر محمد بن یحیی
* سلیم بن عترشبی
* عباس بن سعید مرادی
نتیجه‌گیری.
