چکیده:
امام علی (ع) شخصیت ممتاز تاریخ اسلام است و از همین جهت حکومت وی مورد توجه بسیاری از پرسشگران بوده است. دوره حکومت امام علی (ع) در کنار رهبری رسولالله (ص) الگوی کاملی برای مدیریت و رهبری جوامع اسلامی را میتواند به نمایش بگذارد. خلافت خلیفه دوم نیز در مطالعات اسلامی و بررسیهای تاریخ صدر اسلام مورد توجه بسیاری از نویسندگان و شرق شناسان بوده است. این دوره که سرآغاز مجموعهای از تحولات و اتفاقات تاریخ اسلام به شمار میآید نیازمند پژوهش بود تا جنبههای مدیریتی آن فارغ از گرایشهای کلامی و باورهای اعتقادی استخراج شود. در پژوهش حاضر با روش مطالعات تاریخی تطبیقی و استناد به گزارشهای تاریخی و گاه حدیثی، پس از نگاه اجمالی به زندگینامه و شرایط سیاسی _ اجتماعی به حکومت رسیدن امام علی (ع) و خلیفه دوم با رویکردی مدیریتی به موضوعات مختلف عرصههای سیاسی و اجتماعی پرداخته شده است. این دو مدیریت شباهتها، تفاوتها و تعارضهایی با هم داشتهاند. مهمترین تفاوت مدیریت سیاسی و اجتماعی در این دو دوره را میتوان در میزان مصلحت سنجیها، اتکا به کتاب و سنت، اخلاقمداری و محبت در مقایسه با قاطعیت و صلابت، توجه به اصحاب رسول خدا (ص) اعراب و اشراف در مناسبات سیاسی و اجتماعی مشاهده کرد.
کلیدواژهها:امام علی (ع)، عمر خطاب (خلیفه دوم)، خلافت، مدیریت سیاسی، مدیریت اجتماعی، رهبری اسلامی، خلفای راشدین.
فصول پایاننامه:
این پژوهش در چهار فصل ارائه شده است:
فصل اول: «کلیات و مفاهیم»
* بیان مسئله
* سؤال اصلی تحقیق
* فرضیهها
* اهداف تحقیق
* روش کار
* معرفی منابع
فصل دوم: «مدیریت سیاسی و اجتماعی خلیفه دوم»
* نگاهی گذرا به زندگی خلیفه دوم عمر بن خطاب
* شرایط سیاسی و اجتماعی عصر خلیفه دوم
* مدیریت سیاسی خلیفه دوم
* مدیریت اجتماعی خلیفه دوم
* فرجام خلافت
فصل سوم: «مدیریت سیاسی و اجتماعی امام علی (ع)»
* نگاهی گذرا به زندگی امام علی (ع)
* شرایط سیاسی و اجتماعی عصر امام علی (ع)
* مدیریت و مدیریت سیاسی امام علی (ع)
* مدیریت اجتماعی در دوره امام علی (ع)
* فرجام خلافت
فصل چهارم: «نتایج پژوهش».