چکیده:

 حکومت‌ها از بدو تشكیل تاكنون همگی برای دوام و ثبات خود به مسئله كارگزاران و مدیران صالح توجه خاصی نموده‌اند در حکومت امیرالمؤمنین علی (ع) نیز به کارگزاران حکومتی و رعایت ویژگی‌های آن‌ها اهمیت زیادی داده شده است كه، توجه به آن نكات ارزنده‌ای را فراروی جوامع اسلامی معاصر می‌گذارد. از دیدگاه جامعه‌شناسی در حكومت علی (ع) برای انتخاب كارگزاران به پایگاه اجتماعی، اقتصادی، دینی و ... آن‌ها همچنین به صلاحیت‌های علمی تخصصی، دینی، اخلاقی و ... عنایت ویژه‌ای شده است. حکومت‌ها تنها با مدیریت کارآمد و لایق می‌توانند از مشروعیت مردمی برخوردار باشند و در این میان تفاوتی میان حکومت‌های دینی و غیردینی وجود ندارد. در سیره امیرالمؤمنین علی (ع) توجه به عنصر مدیریت در رفتار کارگزاران حکومتی از درجه اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است؛ همچنین علاوه بر گزینش دقیق و ضابطه‌مند کارگزاران به عنصر حاکمیت قانون، بر نحوه عمل کرد کارگزاران توجه خاصی شده است. چرا بدو ن وجود قانون ناظر بر رفتار کارگزاران _ همان‌طور که تجربه حکومت‌ها تا به امروز نشان داده است. همه حکومت‌ها پس از مدتی به‌واسطه فسادهای مالی اداری، اخلاقی و ... در سراشیبی انحطاط و سقوط می‌افتند. توجه به نظارت قانون بر رفتار مدیران و کارگزاران دولتی در غرب تنها از زمان جان لاک (1704 _ 1632) به بعد در اندیشه سیاسی متفکران سیاسی بروز کرده است. از دید جامعه‌شناسی سیاسی در ثبات و دوام نظام‌های سیاسی مؤلفه‌های بسیاری نقش ایفا می‌کند که از آن جمله سلامت اخلاقی، دینی، مالی و ... کارگزاران، توجه به اصلاحات اقتصادی و رفع حوائج و مشکلات مردم به پرهیز از ظلم و ستم به مردم و ... می‌باشد. بی‌جهت نیست که علی (ع) پس از انتخاب کارگزاران خود به نظارت مستقیم و بلا واسطه خود بر آن‌ها مبادرت ورزیده و آنان را از هرگونه کوتاهی در انجام وظایف محوله بر حذر می‌داشت.

 کلیدواژه‌ها:کارگزاران، حکومت، علی (ع)، صلاحیت، ثبات.

مقالات مرتبط:

نقش سلامت کارگزاران حکومتی در ثبات و کارایی نظام‌های سیاسی از دیدگاه امیرالمؤمنین علی (ع)، مهدی تقوی رفسنجانی، پژوهشنامه حقوق اسلامی، پاييز و زمستان 1381، شماره 8 و 9، (6 صفحه، از 78 تا 83).

 فصول پایان‌نامه:

این تحقیق در چهار فصل ارائه شده است:
فصل اول: «کلیات»
* حکومت و کشورداری
* خطوط کلی سیاست اسلامی ازنظر علی (ع)
* نتیجه‌گیری
* مفاهیم سیاست
* مفهوم سیاست در اسلام در نگاه علی (ع)
* زمامداری امام علی (ع) و تحولات عمده در دوران مذکور
* والیان و کارگزاران حکومتی
* دسته‌های مختلف کارگزاران حکومتی علی (ع) با ذکر اسامی
فصل دوم: «تحلیل جامعه‌شناختی از ویژگی‌های کارگزاران حکومتی علی (ع)»
* وظایف کارگزاران حکومتی از منظر مولا علی (ع)
* بایستگی‌های کارگزاران حکومتی در زمان انجام‌وظیفه حکومتی
* اختیارات کارگزاران حکومتی در دوران حکومت علی (ع)
فصل سوم: «دیدگاه‌های تقریر شده امیرالمؤمنین (ع) به کارگزاران حکومتی»
* کارگزاران سیاسی
* کارگزاران اقتصادی
* کارگزاران نظامی
* کارگزاران قضایی
فصل چهارم: «الگوهای کارگزاران حکومتی امیرالمؤمنین (ع)»
* سلمان فارسی
* مالک اشتر نخعی
* محمد بن ابی بکر
* عبدالله بن عباس
* نظارت بر حسن سلوک کارگزاران و والیان در دوران صدارت و عزل کارگزاران متخلف
* رابطه متقابل کارگزاران حکومتی و مردم از دید مولا امیرالمؤمنین (ع)
نتیجه‌گیری: نقش سلامت کارگزاران حکومتی در ثبات نظام سیاسی.

نوشتن دیدگاه