چکیده:

 آموزه‌های معنوی _ معرفتی رسیده از ائمه اطهار (ع)، شامل چهار حوزه‌ی رفتاری، روانی، صفاتی و عرفانی بوده که در این میان، ادعیه (که در واقع سخن ولی با مولی است)، از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است، به‌گونه‌ای که می‌توان آن را، از معارف معنوی خاص معصومین (ع) دانست. علاوه بر این، تبیین لایۀ عرفانی، به‌عنوان حوزه‌ای که درصدد بیان رابطه‌ی انسان با خدا است، اهمیت والاتری داشته؛ چراکه مباحث رسیده از ائمه‌ی اطهار (ع) در این زمینه به لحاظ شرایط مختلف فرهنگی، اجتماعی در بسیاری از مقاطع تاریخی، دچار بی‌مهری و محجوریت‌های شدید شده است. از طرفی، جهان امروز نیز تشنۀ مسائل معنوی و عرفانی بوده و در این راستا مکاتب و فرقه‌های فراوانی، برای جذب جوانان به عرفان بی شریعت، التقاطی و مخرّب گام برداشته‌اند. گفتمان کاوی نیز به‌عنوان یک روش زبان‌شناسی، می‌تواند با بررسی عوامل درون‌متنی و برون‌متنی، به دنبال کشف معنی یا معانی مرکزی متن، دریچه‌ای تازه به فهم این معارف بگشاید. از همین رو، این رساله تحت عنوان گفتمان عرفانی ادعیه سعی بر آن دارد تا به کشف فضای حاکم بر زیارت امین‌الله و دعای کمیل بپردازد و به مدد این سیر از مباحث زیر بنایی و اصلی، چهارچوب اصلی تفکر معصومین (ع) را نسبت به عرفان تبیین کند و با استفاده از این روش و ساختار نظام‌مند، رویکردی جدید و عمیق‌تر، راجع به سایر احادیث و روایات، در باب عرفان و معرفت الهی، ارائه دهد. در این راستا، این پژوهش ضمن معرفی رویکردهای مطرح در گفتمان کاوی، مجموع مؤلفه‌های کاربردی این نظریات را معین نموده و پس از آن به متناسب‌سازی این روش با زیارات امین‌الله و دعای کمیل پرداخته است. بررسی‌های انجام گرفته در این زمینه نشان داد: گفتمان عرفانی ائمه (ع) درصدد است تا سالک در سایه‌سار انسان کاملی که خداوند معین کرده، مراحل منسجم و پیوسته سیر الی الله را طی نماید و با اتصاف به اسماء الهی، سراسر زندگی‌اش تجلی خدای واحد شده و به تصعید تکاملی‌اش که همان فنای فی الله است نائل آید.

 کلیدواژه‌ها:عرفان، گفتمان، گفتمان کاوی، معصومین (ع)، زیارت امین‌الله، دعای کمیل.

فصول پایان‌نامه:

این رساله در چهار فصل به تبیین مطالب خود پرداخته است:
فصل اول: «کلیات»
* مقدمه
* سؤالات و فرضیات
* اصطلاح‌شناسی
* پیشینه
فصل دوم: «گفتمان کاوی»
* مقدمه
* پیشینه تحلیل گفتمان
* مفهوم گفتمان
* مفهوم تحلیل گفتمان
* مفروضات تحلیل گفتمان
* اهداف تحلیل گفتمان
* تحلیل گفتمان انتقادی
* فرایند گفتمان کاوی
* نتیجه.
فصل سوم: «گفتمان کاوی عرفانی زیارت امین‌الله و دعای کمیل»
* گفتمان عرفانی زیارت امین‌الله
* گفتمان عرفانی دعای کمیل
فصل چهارم: «نتیجه و فرجام سخن»
* نتایج گفتمان عرفانی زیارت امین‌الله
* نتایج گفتمان عرفانی دعای کمیل
* نتایج کلی از مجموع تحلیل گفتمانی عرفانی زیارت امین‌الله و دعای کمیل.

نوشتن دیدگاه