چکیده:

 پژوهش حاضر با عنوان رفتار سیاسی ائمه اطهار (ع) با مخالفان می‌باشد. سؤال اصلی تحقیق چگونگی رفتار سیاسی ائمه با مخالفانشان است. فرضیه‌ای مطرح شده آن است که اصل در برخورد و رفتار ایشان با مخالفان بر رفق و مدارا بوده، مگر جایی که کیان اسلام درخطر نباشد و دو سوا ل فرعی دیگر عبارتند از: اول آنکه، حدومرز مدارا با مخالفان تا کجاست. دوم آنکه؛ متوسل شدن به جنگ در چه شرایطی صورت می‌گرفته است. در جواب سؤال فرعی اول، فرضیه‌ای که مطرح شده این است که تا جایی که کیان اسلام در خطر نبود مدارا به‌عنوان بهترین راه‌حل و رفتار انتخاب می‌شد؛ و در جواب سؤال فرعی دوم، فرضیه ‌این است که زمانی که مخالفین دست به سلاح می‌بردند ائمه اطهار برای پیشرفت، تبلیغ و دفاع از دین اسلام، با قاطعیت عمل کرده و متوسل به جنگ می‌شدند؛ که برای سنجش و بیان فرضیه‌های موجود، آن‌ها در دو فصل مورد بررسی قرار گرفته‌اند. قبل از این کار به چهارچوب مفهومی پرداخته شده و ابتدا مبانی نظری مدارا در غرب و اسلام بررسی و سپس به بحث مفهومی مدارا در سیره ائمه در حوزه اخلاق، رفتار و عقیده و انواع آن پرداخته شده است؛ و این بحث با بیان مخالف و اپوزیسیون در غرب و اسلام و تقسیم مخالفین ائمه ادامه داده شده است. فصل دوم، بررسی رفتار سیاسی ائمه‌ی دارای اقتدار سیاسی با مخالفانشان می‌باشد، در این فصل به رفتار دو امام بزرگوار امام علی (ع) و امام حسن (ع) پرداخته شده است. فصل سوم رفتار سیاسی سایر ائمه که فاقد قدرت سیاسی بودند می‌باشد که رفتارشان با مخالفین به‌عنوان یك رهبر معنوی‌ای، بهترین الگو برای همه کسانی است که دارای قدرت هستند. شیوه بارز همه آنان مدارا با مخالف بوده، مگر زمانی که کیان اسلام درخطر باشد؛ و چون فاقد قدرت سیاسی بودند این کار را با تعلیم و تربیت شاگردان، سکوت (تقیه) و ... انجام می‌دادند.

 کلیدواژه‌ها:مخالف، مدارا، رفتار سیاسی، ائمه (ع).

فصول پایان‌نامه:

این پژوهش در چهار فصل تبیین شده است:
فصل اول: «کلیات»

* طرح مسئله
* سوالات و فرضیه‌ها
* تعریف مفاهیم
* ادبیات تحقیق
* اهداف تحقیق
* روش تحقیق و گردآوری داده‌ها

فصل دوم: «چهارچوب مفهومی»
* مبانی نظری ‌‌تساهل و مدارا در غرب
* مبانی نظری مدارا در اسلام
* حوزه‌های اعمال مدارا
* وجود تشابه و تمایز مدارای اسلامی با مفهوم تلورانس لیبرالی
* مدارا در قلمرو جامعه اسلامی
* ‌مدارا در سیره ائمه اطهار (ع)
فصل سوم: «ائمه دارای اقتدار سیاسی امام علی و امام حسن (ع)»
* امام علی (ع)
رفتار سیاسی امام علی (ع) با مخالفان قبل از زمامداری
  رفتار سیاسی امام علی (ع) با مخالفان هنگام زمامداری
  اصول کلی رفتار سیاسی امام علی (ع) با مخالفان
* امام حسن (ع)
  امام حسن (ع) و جنگ جمل
  امام حسن (ع) و صفین
  سخنگوی امام علی (ع) در ماجرای حكمیت
  مشاور سیاسی و جانشین امیرالمؤمنین علی (ع)
  مام حسن (ع) و مدارای تقیه‌ای سکوت
  امام حسن (ع) و صلح
فصل چهارم: «سایر ائمه (فاقد اقتدار سیاسی)».

نوشتن دیدگاه