چکیده:
مسئله اصلی این پایاننامه عبارت است از معیار شناسی غلو در روایات معصومان (ع) که به بررسی اندیشههای غالیانه از لسان معصومان (ع) میپردازد؛ زیرا آنان میزان سنجش درستی و نادرستی هر اندیشه، باور و رفتاری هستند. این پیان نامه مشتمل بر یک مقدمه (طرح تحقیق) و سه فصل است. فصل اول، شامل سه بخش است که در آن به مفهوم شناسی غلو در لغت و اصطلاح، پیشینه غلو در ادیان گذشته، اسلام و قرآن و اسباب غلو پرداخته است؛ فصل دوم، با عنوان معیار شناسی غلو در روایات معصومان (ع) به بررسی پدیده غلو در موضوعات الوهیت ائمه، نبوت ائمه، علم غیب مطلق و ذاتی ائمه، تفویض، تشبیه، تناسخ و حلول پرداخته شده است. در این فصل از زبان معصومان (ع) نگاه اسلام و تشیع ناب به این صورت تبیین شده است: اگر یک عقیده دینی، دین حق برخاسته از کتاب و سنت را نادیده بگیرید و پایههای اعتقادی دین حق را با افراطگرایی و تجاوز از حق و تفسیر به رأی خود فراتر از آنچه هست، نشان دهد و یا آموزههای حق نمای خویش را به نام دین حق جلوه دهد، با این عبور از حق خود را گرفتار غلو کرده است. معیار غلو از سوی شیعه اثنی عشری با استفاده از بیان رسالت و امامت آن است که فردی الوهیت و صفات خداوند مانند رازقیت و خالقیت را به ائمه (ع) منتسب و یا معتقد به نبوت امامان و یا به علم غیب ذاتی و استقلالی معصومان و یا به تشبیه تناسخ و حلول روح الهی در آدمی باور داشته باشد، به غلو گراییده است که بر اساس بیانات معصومان (ع) تشیع از آن مبرا میباشد؛ فصل سوم، با عنوان بازشناسی برداشتهای انحرافی غالیان از باورهای شیعی به پنج عقیده اصیل (وصایت، مهدویت، بداء، رجعت و تأویل قرآن) در میان شیعه پرداخته شده و جنبه غالیانه آنها مورد بررسی قرار گرفته و اعتقاد ناب اسلامی از غیر اسلامی افراطگرایانه با دلیل نقلی تبیین گردیده است.
کلیدواژهها:غلو، الوهیت، تفویض، تشبیه، تناسخ، حلول، وصایت، بداء.
فصول پایاننامه:
این پژوهش در سه فصل به بیان مطالب خود پرداخته است:
فصل اول: کلیات «مفهوم شناسی، پیشینه و اسباب»
* مفهوم شناسی غلو
* پیشینه غلو
* اسباب غلو
فصل دوم: «معیار شناسی غلو بر اساس روایات معصومان (ع)»
* الوهیت ائمه (ع)
* نبوت ائمه (ع)
* غلو غیب ائمه (ع)
* تفویض
* تشبیه
* تناسخ
* حلول
فصل سوم: «بازشناسی برداشتهای انحرافی غالیان از باورهای شیعی»
* وصایت
* اعتقاد به مهدویت
* بداء
* رجعت
* اعتقاد به تأویل قرآن.