چکیده:

 با شکل‌گیری واقعۀ سقیفه، جریان جانشینی حضرت محمد (ص) از امامت به خلافت تبدیل شد. خلفایی همچون ابوبکر و عمر تا حدودی بر اساس سیره پیامبر (ص) عمل می‌کردند اما با روی کار آمدن عثمان خلافت از مسیر خود خارج شد و بعد از یک دوره آرمانی پیوند خلافت با امامت در دوران حضرت علی (ع)، خلافت به معاویه رسید. سیاست معاویه که کینه دیرینه‌ای از اسلام و سنت نبوی داشت بر آن بود که به‌طور نامحسوسی فرهنگ اسلامی که حضرت رسول سعی در استقرار آن داشت را به نظامی سلطنتی و طبقاتی تبدیل کند، به‌نحوی‌که در زمان خلافت معاویه و سپس فرزند او یزید جامعه‌ی اسلامی بار دیگر شاهد استقرار یک فرهنگ جاهلی جدید با تمام مؤلفه‌های جاهلی عربی بر پایه‌ی یک حکومت پادشاهی شد. این پایان‌نامه با استفاده از روش‌های متداول در علوم انسانی، یعنی فیش‌برداری و پالایش و تجزیه و تحلیل مطالب، با استناد بر منابع و مآخذ و تحقیقات مستند و جدید صورت گرفته است. این تحقیق بر آن است که درباره جریان شناسی تاریخ یک‌صد سال نخست هجری خاصه از جهت شناخت جریان‌های انحرافی و دگر اندیشانه در سیر تکوینی دیانت اسلام به بحث و چالش بپردازد و همانند پژوهش‌های نوین دیگر در صدد کشف روابط علمی و علّی حوادث و جریان‌های تاریخی باشد. بعد از پیامبر یک سری مسائلی به وجود آمد که با اصول مورد نظر پیامبر فرق می‌کرد. به باور طرفداران پیامبر (شیعیان) انحراف محسوب می‌شدند. امامان شیعه به‌عنوان پاسداران اسلام واقعی در برابر این تغییرات که توسط سیاستمداران یا فرقه‌ها به وجود آمدند ایستادگی کردند. امام حسن (ع) علی‌رغم صلح با معاویه باسیاست‌های تبلیغی و ارشادی خود کوشیدند تا نقشه‌های معاویه در تخریب امام علی (ع) و اسلام حقیقی را بی‌اثر کند. امام حسین (ع) با قیام و شهادت خود چهره غیراخلاقی و غیرانسانی سلطنت امویان را به جهانیان نشان داد. امامان سجاد (ع)، باقر (ع) و صادق (ع) با ادعیه تأثیرگذار خود و تربیت شاگردان در جهت مقابله با این جریان انحراف کوشیدند، نتیجه کوشش‌های ایشان و دیگر ائمه حفظ اسلام راستین در قالب تفکر شیعی بود.

 کلیدواژه‌ها:امامان شیعه، تشیع، دوره اموی، انحرافات و بدعت‌ها.

فصول پایان‌نامه:

این تحقیق شامل پنج فصل است:
فصل اول: «کلیات»
* بیان مسئله
* اهمیت پژوهش
* سوالات و فرضیات
فصل دوم: «از سقیفه تا خلافت امام علی (ع)»
* تاریخ اسلام از بعثت پیامبر (ص) تا سقیفه
* خلافت ابوبکر (13 - 11 هجری)
* خلافت عمر (23 - 13 هجری)
* خلافت عثمان (35 - 23 هجری)
فصل سوم: «خلافت امامان شیعی امام علی (ع) و امام حسن (ع)»
* بخش اول: خلافت حضرت علی (ع) (40 – 35 هجری)
* بخش دوم: خلافت امام حسن (ع)
* بخش سوم: معاویه بن ابی سفیان و سرعت‌گیری انحرافات
فصل چهارم: «واکنش شجاعانه در برابر انحراف اموی»
* بخش اول: حسین بن علی (ع) در برابر انحراف اموی
* بخش دوم: یزید بن معاویه
فصل پنجم: «سلوک فرهنگی در مصاف با انحرافات و بدعت‌ها»
* بخش اول: امام سجاد (ع)
* بخش دوم: امام محمدباقر (ع)
* بخش سوم: امام جعفر صادق (ع).

نوشتن دیدگاه