چکیده:
پژوهش درباره زندگی امامان معصوم (ع) بهخصوص رویههای سیاسی آنان امری ضروری است، زیرا اقیانوس فضایل، معارف و عقلانیت سیاسی با مصلحتاندیشی آنان بهترین الگو برای همگان بهویژه حقیقتطلبان و رهبران دینی و سیاسی میباشد. یکی از موضوعات شایان پژوهش در این زمینه بررسی صلح قهرمانانه امام حسن (ع) با معاویه و قیام پیروزمندانه امام حسین (ع) با یزید است. فلسفه سیاسی اسلام و مکتب شیعی برای مدیریت عقلانی جامعه بهضرورت امامت است و امامت و رهبری از مهمترین اصل اسلام و یک مسئولیت به شمار میآید و عامل بقای دین محسوب میشود. در اتخاذ رویه سیاسی امام حسن (ع) و امام حسین (ع) مقتضیات زمان و مکان نقش به سزایی داشته و دین، سیاست، عقل، مصلحت و تکلیف از عوامل ترسیم کننده رویه سیاسی آنان میباشد. امام حسن (ع) به دلیل اوضاع نامساعد داخلی و خیانت اطرافیان خود جنگ با معاویه را برخلاف مصالح جامعه و امت اسلامی و حفظ موجودیت ا سلام تشخیص دادند و مغایر با عقلانیت و مصلحت دانستند لذا با معاویه صلحنامهای را با پنج ماده توافق نمودند. رویه سیاسی امام حسین (ع) نیز قبل از شهادت امام حسن (ع) همانند رویه ایشان بود. مهمترین بخش دوران سیاسی امام حسین (ع) جانشینی یزید بعد از معاویه میباشد که از این طریق قیامش را علیه حکومت بنیامیه از روی عقلانیت و مصلحت برای حفظ دین آغاز نمودند. مقایسه رویههای سیاسی آنها مربوط به وضع شرایط دوستان و دشمنان و مسائل بیعت، دعوت و امر به معروف و نهی از منکر میباشد. در نتیجه رویههای سیاسی امام حسن (ع) و امام حسین (ع) بر اساس مقتضیات زمان و مکان با عقلانیت سیاسی و در نظر گرفتن مصلحت با هدف حفظ دین بوده که در اصل دو رویه با یک رسالت است.
كلیدواژهها:رویههای سیاسی امام حسن (ع)، سیاست، صلح، مصلحتاندیشی.
فصول پایاننامه:
این پژوهش در پنج فصل به ارائه مطالب خود پرداخته است:
فصل اول: «کلیات تحقیق»
* بیان مسئله
* اهمیت موضوع تحقیق
* هدفهای تحقیق
* فرضیه اصلی
* روش تحقیق
فصل دوم: «مبانی نظری»
* بخش اول: امامت و رهبری در اسلام
* بخش دوم: اسلام و مقتضیات زمان و مکان
فصل سوم: «رویههای سياسي امام حسن (ع)»
* زندگینامه حضرت امام حسن مجتبی (ع) از تولد تا شهادت
* رویه سیاسی امام حسن (ع) قبل از خلافت
* رویه سیاسی امام حسن (ع) در دوره خلافت
* رویه سیاسی امام حسن (ع) بعد از خلافت
فصل چهارم: «رویههای سياسي امام حسين (ع)»
* زندگینامه امام حسین (ع) از تولد تا شهادت
* رویه سیاسی امام حسین (ع) در دوران خلفای چهارگانه
* رویه سیاسی امام حسین (ع) در دوره خلافت برادرش امام حسن (ع)
* رویه سیاسی امام حسین (ع) در زمان معاویه
* رویه سیاسی امام حسین (ع) در دوران یزید بن معاویه
فصل پنجم: «مقايسه رویههای سياسي امام حسن (ع) و امام حسين (ع)»
* تفاوت ظاهری در سیره سیاسی ائمه (ع)
* مقایسه میان شرایط امام حسن (ع) و امام حسین (ع)
* مدل تحلیلی رویههای سیاسی امام حسن (ع) و امام حسین (ع).