چکیده:

 هدف از آفرینش انسان، عبودیت و بندگی خداوند سبحان است. عبودیت از ریشه عبد و به نظر بسیاری از لغت‌شناسان به مفهوم خضوع است؛ و در معانی متعددی چون اطاعت و فرمان‌برداری از خداوند و پرستش او استعمال می‌شود. تفاوت عبودیت با عبادت، این است که عبادت از مقوله «فعل» و عملی است که انسان آن را انجام می‌دهد، اما عبودیت «صفت» است که انسان به آن متصف می‌شود. عبودیت خداوند، ریشه در فطرت و سرشت انسان دارد، از این‌رو زمینه عبودیت در همه افراد وجود دارد. لکن برخی عوامل، این زمینه را فعال یا برخی موانع آن را راکد می‌کند. در این پژوهش عبودیت از منظر امام علی (ع)، بررسی شده است. علم و آگاهی، خردورزی، توبه و استغفار، تزکیه و تهذیب نفس و تقوا برخی از عوامل گرایش به عبودیت محسوب می‌شود. عبودیت، موانع بازدارنده نیرومندی دارد که آدمی را، در صورت غفلت، در دام خود گرفتار کرده و از برکات سرشار پرستش خداوند محروم می‌سازد. برخی از موانع تحقق عبودیت از منظر امام علی (ع) پیروی از هوای نفس، آرزوهای طولانی، وسوسه‌های شیطان، گناه و استکبار می‌باشد. عبودیت در کلام علی (ع) دارای آثار و دستاوردهایی است که می‌توان آن را در ابعاد فردی ـ دنیوی، فردی ـ اخروی و اجتماعی ـ دنیوی مورد بررسی قرار داد. آزادگی، توکل، دوری از گناه و خروج از سلطه شیطان، جلب رضایت خداوند، کسب یقین و ... از جمله آثار عبودیت در بعد فردی - دنیوی است. جاودانگی در سرای ابدی، عامل نجات در قیامت، کسب سعادت و ... از جمله آثار عبودیت در بعد فردی - اخروی است. درک عظمت و قدرت اسلام، ارتقاء اخلاق اجتماعی و ... از جمله این آثار در بعد اجتماعی - دنیوی می‌باشد. لازم به ذکر است قرار گرفتن در صراط مستقیم الهی مهم‌ترین اثر عبودیت می‌باشد که در برگیرنده تمامی آثار یاد شده است.

نوشتن دیدگاه