چکیده:
امنیت در ابعاد مختلف سیاسی، اقتصادی و فرهنگی از ضرورتهای جامعه است. بر همین اساس میتوان گفت که تأمین امنیت از مهمترین وظایف و اهداف سیاسی حکومتها بوده و خواهد بود. امنیت در اندیشهی معصومان بهویژه معصومانی که فرصت حاکمیت سیاسی یافتهاند نیز جایگاه مهمی دارد. این پژوهش در صدد بررسی مقولهی امنیت و اقدامها و تدابیر امنیتی حضرت علی (ع) است که قریب به پنج سال متصدی امر حکومت نیز بودهاند و اهتمام خاصی را برای تحقق این امر مصروف داشتند. سؤال اساسی این پژوهش چنین بوده است امنیت چه جایگاهی در سیره حکومتی امام علی (ع) داشته و آن حضرت جهت تأمین این هدف چه راهکارهایی را اتخاذ کردند؟! در پاسخ فرضیهای مطرح شد که امنیت در سیرهی آن حضرت جایگاه برجستهای داشته و آن حضرت برای تأمین آن تلاشهای زیادی انجام داده است. ین پژوهش از یک قسمت به نام کلیات پژوهش و سه فصل تشکیل شده است. فصل اول پژوهش راجع به چهارچوب نظری پژوهش میباشد که پس از کلیات به تعریف امنیت و ابعاد گفتمانی امنیت، ابزارهای تأمین امنیت، ابعاد موضوعی امنیت، مؤلفههای امنیت و رویکردهای مختلف امنیتی میپردازد. در فصل دوم در سه گفتار به بررسی سیره امنیتی امام علی (ع) میپردازیم. گفتار اول، مختص به امنیت از منظر قرآن و امام علی (ع) است که شامل آیات و روایات در این زمینه است و گفتار دوم عوامل مهم ناامنی و فتنه در عصر حکومت امام علی (ع)؛ و گفتار سوم، به شیوه امام علی (ع) و اقدامات آن حضرت در راه تأمین امنیت میپردازیم. فصل سوم، به بررسی سیره اطلاعات امام علی (ع) میپردازد، گرچه این بحث در گفتار دوم این فصل مورد بررسی قرار میگیرد اما از آنجا که در عنوان رساله آمده است بهصورت جداگانه در این فصل آورده شد که در قالب سه گفتار آمده است. گفتار اول، اطلاعات و جایگاه آن در قرآن و کلام امام علی (ع) که مشتمل بر تعریف اطلاعات و آیات و روایات آن امام در این زمینه است. گفتار دوم، اقدامات امام علی (ع) و قلمرو فعالیتهای اطلاعاتی و گردآوری اطلاعات به شیوههای گوناگون و گفتار سوم مؤلفههای اطلاعاتی و امنیتی که حضرت از آنها سود جسته و مباحث مربوط به آنها را مورد بررسی قرار میدهد. این پژوهش در پایان نتیجه میگیرد که امام علی (ع) برای امنیت، اهمیت فراوانی قائل بودند و برای ایجاد و تأمین آن، با بهرهبرداری از امکانات موجود و مختلف و اطلاعات لازم، از هیچ تلاشی فروگذاری نکردند.
کلیدواژهها:سیره، امام علی (ع)، امنیت، اطلاعات.
فصول پایاننامه:
این رساله در سه فصل نگارش شده است:
«کلیات پژوهش»
* طرح تحقیق
* تبیین مسئله
فصل اول: «چارچوب نظری»
* گفتار اول: رابطه حکومت و امنیت:
* گفتار دوم: ابعاد موضوعی امنیت
* گفتار سوم: مرجع امنیت
* گفتار چهارم: رویکردهای مختلف به امنیت
فصل دوم: «سیره امنیتی امام علی (ع)»
* گفتار اول: امنیت از منظر قرآن و امام علی (ع)
* گفتار دوم: عوامل مهم ناامنی و فتنه در عصر حکومت امام علی (ع)
* گفتار سوم: شیوه امام علی (ع) و اقدامات آن حضرت در راه تأمین امنیت
فصل سوم: «سیره اطلاعاتی امام علی (ع)»
* گفتار اول: اطلاعات و جایگاه آن در قرآن و کلام امام علی (ع)
* گفتار دوم: اقدامات اطلاعاتی امام علی (ع)
* گفتار سوم: مؤلفههای اطلاعاتی و امنیتی.