چکیده:
آنچه پیش رو دارید رسالهای در زمینه پیمانهای سیاسی پیامبر (ص) و ائمه (ع) است. فراز اول در بیان کلیات پژوهش از جمله تعریف مفاهیم موضوع و ارائه تعریف معاهده سیاسی پیامبر (ص) و ائمه (ع) و سیر تاریخی معاهده است. فراز دوم درصدد پویش نقش بیعت در عصر حضور آن انوار تابناک ولایت است؛ و در فراز سوم، شرایط و اصول معاهدات و روش مذاکرات و نگارش معاهدات معصومین (ع) با کنوانسیونهای بینالمللی مطابقت شده است و همچنین درصدد پویش آرا و دیدگاههای فقهای شیعه و اهل سنت در احکام معاهداتی چون امان، هدنه، ذمه (جزیه) و... میباشد.آنچه از بررسی و تتبع موضوع به حاصل نشسته این است: ضمن تحقیق در ماهیت «بیعت»، از دیدگاه اهل لغت و دانشمندان بهره جسته و بعد از طی مباحث گوناگون، به یک سؤال آغازین که ناشی از بیداری سیاسی افراد جامعه است پاسخ دادهایم، «بیعت نقش پررنگ خود را در زمان حضور در زمینه مشروعیت ایفا میکند یا در زمینه کارآمدی؟» در جواب این پرسش باید گفت ولایت و حکومت حضرت رسول اکرم (ص) و جانشینان بزرگوارش پس از نصب الهی و جعل خداوندی، با بیعت مردم است که «کارآمد» یا به تعبیری «مقبول» میگردد و هدف آن یگانه رحمت عالمیان از «پیمان تواخی»، ارائه جانشینی امیرالمومنان، حضرت علی (ع) به مردم بوده است. از سوی دیگر این نکته به اثبات رسیده است که شیوه و اصول قراردادهای بینالمللی آن سفیر الهی همچنان که سبک نوینی را برای ساکنان جزیره العرب به ارمغان آورد، در حال حاضر نیز هم گام با مفاهیمی چون «پیشرفت» و «توسعه» و با تکیه بر سه اصل عزت، حکمت و مصلحت، این قابلیت را دارد که با دنیای جدید مطبق شود و توانایی ادامه حیات متمدنانه را بر پایه عقل آشکار سازد
کلیدواژهها:معاهدات سیاسی، پیامبر (ص)، ائمه (ع)، قرآن و حدیث.