چکیده:
در این تحقیق، کوشیده شده است، کارشکنیهای یهود در عصر پیامبر (ص) بر اساس مستندان تفسیری، قرآنی و گزارشهای موثّق تاریخی بررسی شود; بنابراین در ارائه مطالب، از تفاسیر شیعه و سنّی استفاده شده است. پرسش اصلی این است که ابعاد کارشکنیهای یهود در عصر پیامبر (ص) چیست و بهتبع آن، چرا یهود در قرآن، سرزنش شده است؟ علّت کارشکنیهای یهود و پیروی نکردن از پیامبر (ص) چیست؟ رفتار پیامبر (ص) با یهود چگونه بود؟ بر این اساس، قلمروها، علل، پیامدهای کارشکنی یهود و روش مواجهه پیامبر (ص) با یهود بررسی و قلمروها به شاخه سیاسی نظامی، فرهنگی، اعتقادی و اقتصادی تقسیم و مورد تحقیق قرار گرفته; سپس علّتها و پیامدهای ناشی از آن تحلیل و بررسی شده است. با تأمّل در تفسیر آیات و تتبّع در منابع تاریخی، روشن میشود که یهود، دارای برخی رذایل نفسانی بودند که منحصربهفرد است; بهویژه علاقه شدید آنها به مسائل مادّی و تعصّب خاص نژادی که سبب تمییز از سایر انسانها میشود. آنان برای رسیدن به مادیات و برتری نژادی، حاضرند بسیاری از ارزشهای دینی خود را زیر پا بگذارند. اعتقاد به معاد در آنها بسیار کمرنگ است یا اصلاً وجود ندارد از طرف دیگر، روحیه عناد و لجبازی در آنها ریشه دوانده است; از این روی چون با وجود پیامبر (ص) منافع دنیایی خود را در معرض خطر میدیدند، با وی به مخالفت برخاستند. به نظر میرسد با بررسیهای به عمل آمده، از آنجا که رسول خدا (ص)، پیامبر رحمت بوده است، به شیوههای مسالمتآمیز، آنان را به اسلام دعوت کرد; ولی به دلیل عناد و لجاجت شدید، کلام حق در آنها کارساز نشد; به این جهت، خداوند متعالی، تنفّر و انزجار خویش را از قوم یهود برای پیامبرش اظهار داشت و فرمان جنگ را صادر کرد. رفتار شدید پیامبر (ص) با یهود، امری معقول است; زیرا چنین رفتاری بر اساس پیماننامهای بود که بین دو طرف منعقد شده بود و در صورت تعرّض و توطئه، پیامبر (ص) میتوانست مردان آنها را اعدام و زنان و بچههای آنان را به اسارت بگیرد یا به مناطق دیگر تبعید کند.
مقالات مرتبط:
دین گریزان عصر نبوی، مرتضی شیرودی، رواق اندیشه، مهر 1384، شماره 46، (13 صفحه، از 126 تا 138)
از این پایاننامه کتابی با عنوان «تحلیلی بر عملکرد یهود در عصر نبوی» به رشته تحریر درآمده است.