کتاب "جستارهایی در مدرسه کلامی بغداد" در مراسم سی و پنجمین دوره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران و بیست و پنجمین دوره جایزه جهانی کتاب سال شایسته تقدیر شناخته شد. جستارهایی در مدرسه کلامی بغداد توسط جمعی از پژوهشگران و زیر نظر حجت الاسلام دکتر محمد تقی سبحانی مدیر گروه کلام دانشنامه اهل بیت (ع) نگاشته شده است. برخی از پژوهشگران این کتاب نیز از نویسندگان دانشنامه اهل بیت (ع) می باشند.
دانشنامه اهل بیت (ع) این موفقیت علمی را به دانشمند گرامی جناب حجت الاسلام دکتر محمد تقی سبحانی و گروه مولفین این اثر ارزشمند تبریک عرض می نماید.
در این مجموعه افزون بر زمینه ها و بسترها، جریان های کلامی این مدرسه، برخی موضوعات کلامی و چالش های این مدرسه پژوهش شده اند.
مقالات کتاب در سه فصل با عنوان های زیر سامان یافته اند:
فصل اوّل: زمینه ها و بسترها
مناسبات امامیه و زیدیه؛ از آغاز غیبت صغرا تا افول آل بویه / سید اکبر موسوی تنیانی
مناسبات فرهنگی ـ اجتماعی اهل حدیث و امامیه در بغداد / علی امیرخانی
کلام امامیه پس از دوران حضور؛ نخستین واگرایی ها / سید علی حسینی زاده خضرآباد
نقش معتزلیان شیعه شده در گرایش کلام امامیه به اعتزال / عباس میرزایی نوکابادی
ابوعیسی وراق؛ از اعتزال تا گرایش به مدرسه کوفه / عباس میرزایی نوکابادی
ابن راوندی و دفاع از اندیشه کلامیِ کوفه / عباس میرزایی نوکابادی
عوامل شکل گیری مدرسه کلامی بغداد / سید علی حسینی زاده خضرآباد
فصل دوم: جریان ها
متکلمان ناشناخته امامی بغداد از غیبت صغرا تا دوران شیخ مفید / سید اکبر موسوی تنیانی
نوبختیان در رویارویی با متکلمان معتزلی و امامی / سید علی حسینی زاده خضرآباد
نقش ابن قبه رازی در تاریخ تفکر امامیه / عباس میرزایی نوکابادی
جریان حدیثی امامیه در بغداد (از آغاز تا عصر شیخ مفید) / سید اکبر موسوی تنیانی
آراى کلامى اختلافىِ شیخ مفید با نوبختیان با تکیه بر احادیث الکافى / على نقى خدایارى
مقایسه اندیشه های کلامی نوبختیان با شیخ مفید و سید مرتضی / سید علی حسینی زاده خضرآباد
جایگاه اجتماعی و سیاسی سید مرتضی و .../ سید علی حسینی زاده خضرآباد ــ سید اکبر موسوی تنیانی
رویکرد متکلمان امامیه در بغداد به معتزلیانِ شیعه شده / عباس میرزایی نوکابادی
میزان اثرپذیری سید مرتضی از معتزله بصره در موضوع توحید و عدل / حیدر بیاتی
فصل سوم: روش شناسی و موضوعات کلامی
نگاه حوزه بغداد به راویان و آرای رجالی مدرسه حدیثی قم / علی رضا بهرامی ــ سید علی رضا حسینی
چگونگی مواجهه شیخ مفید با میراث حدیثی امامیه / عبدالهادى اعتصامی
نقش اجماع در اندیشه کلامی سید مرتضی / حیدر بیاتی
جایگاه عقل در کلام امامیه در مدرسه کلامی بغداد / محمدجعفر رضایی
تطوّر معرفت اضطراری در مدرسه کلامی امامیه در بغداد / علی امیرخانی
حیات پیشین انسان از دیدگاه متکلمان بغداد / امداد توران
آموزه بدا در اندیشه امامیه از آغاز غیبت تا پایان مدرسه بغداد / سیدجمال الدین موسوی
